Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2016

Σέσκλο και Διμήνι (νεολιθικοί οικισμοί)

Διμήνι
Σε απόσταση 5,3 μόλις χιλιομέτρων από την πόλη του Βόλου, βρίσκεται το Διμήνι, έδρα του Δήμου Αισωνίας.
Ο νεολιθικός οικισμός του Διμηνίου κατοικήθηκε από το τέλος της Χαλκοκρατίας. Ανασκαφές στον οικισμό έγιναν κυρίως στις αρχές του αιώνα μας από τους αρχαιολόγους Β. Στάη και Χρ. Τσούντα (1901-1903) και συνεχίστηκαν αργότερα (1974-1977) από τον καθηγητή Γ. Χουρμουζιάδη. Στα ευρήματα των ανασκαφών περιλαμβάνονται πολλά λίθινα και οστέινα εργαλεία, άφθονη κεραμική καθώς επίσης και ειδώλια και κοσμήματα. Το 1980 στα νοτιοανατολικά του λόφου όπου βρίσκεται ο οικισμός με τα νεολιθικά λείψανα σε μια έκταση μεγαλύτερη από 1000 στρέμματα - αποκαλύφθηκε σημαντικός μυκηναϊκός οικισμός. Η πόλη αυτή, σύμφωνα με νεότερες απόψεις, ταυτίζεται με τη μυκηναϊκή Ιωλκό.
Λίγα χιλιόμετρα πάνω από το Διμήνι, βρίσκεται ένα ερημωμένο χωριό ιδιαίτερου
φυσικού κάλλους, το Παλιούρι. Εδώ η κάθε εικόνα θαρρείς κι είναι παρμένη από ταινία του Θεόδωρου Αγγελόπουλου. Πέτρινα κτίσματα με περίτεχνες στέγες και χορταριασμένα σοκάκια, γοητευτικά μέσα στο γκρι φόντο τους, δίνουν μια άλλη διάσταση στην ανθρώπινη ύπαρξη.

                                                                                   

Σέσκλο
Ο προϊστορικός οικισμός του Σέσκλου αναπτύχθηκε πάνω στο λόφο "Καστράκι" καθώς και στην περιοχή γύρω από το σημερινό Σέσκλο. Το Σέσκλο κατοικήθηκε για πρώτη φορά στα μέσα της 7ης χιλιετίας. Στη μέση Νεολιθική εποχή (5η χιλιετία) ο οικισμός αποκτά
μια μεγάλη, πρωτοφανή, έκταση. Η περίοδος αυτή ταυτίζεται με τον γνωστό πολιτισμό του Σέσκλου, αλλά λίγο πριν το τέλος της 5ης χιλιετίας η περιοχή ερημώνεται από κάποια καταστροφή, ίσως πυρκαγιά, για περισσότερο από 500 χρόνια και κατοικείται ξανά στην Νεότερη Νεολιθική Εποχή (4η χιλιετία) σε περιορισμένη έκταση και πάνω στο λόφο "Καστράκι".
Εκτός από το Παλιούρι, στα όρια του Δήμου Αισωνίας βρίσκεται και το χωριό Κάκαβος. Διακρίνεται και αυτό για τη γοητεία του, που πηγάζει μέσα από την εγκατάλειψη του τοπίου και περιμένει όλους όσοι νιώθουν την ανάγκη να δραπετεύσουν σε μια πορεία ιστορική, αποτυπωμένη στα ετοιμόρροπα τείχη των σπιτιών και τα δρομάκια, με φόντο το παρελθόν.
Από τον Δήμο Αισωνίας δεν λείπει ούτε η θάλασσα. Η παραλία της Χρυσής Ακτής Παναγιάς, μια φυσική παραλία χωρίς ιδιαίτερες παρεμβάσεις αποτελεί τόπο ξεκούρασης και ψυχαγωγίας για όλες τις ηλικίες.


                                                                                                         

Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2016

Το Μαντείο των Δελφών


     Το Μαντείο των Δελφών, αφιερωμένο στον θεό Απόλλωνα, υπήρξε το πιο γνωστό μαντείο της Αρχαίας Ελλάδας και βρίσκεται στην περιοχή των Δελφών, στον νομό Φωκίδας, κοντά στην Άμφισσα. Θεωρείται ο ομφαλός της γης, γιατί σύμφωνα με την παράδοση, όταν ο Δίας άφησε ελεύθερους δύο αετούς, έναν προς την Ανατολή και έναν προς τη Δύση, αυτοί συναντήθηκαν στους Δελφούς.
     Η ιέρεια, η Πυθία, η οποία επικοινωνούσε με τον θεό, έδινε τους χρησμούς της (προβλέψεις για το μέλλον), στους επισκέπτες, οι οποίοι έπρεπε πρώτα να καθαριστούν με νερό από την Κασταλία πηγή, πληρώνοντας φόρο (πελανόν) και προσφέροντας ένα ζώο ως θυσία στον ναό του Απόλλωνα. Στη συνέχεια, η Πυθία άκουγε την ερώτηση από τους ιερείς του Μαντείου, οι οποίοι κατέγραφαν και εξηγούσαν τους χρησμούς της, οι οποίοι πολλές φορές δεν ήταν ξεκάθαροι, αλλά διφορούμενοι. Οι χρησμοί μάλιστα δίνονταν με κάποια σειρά, ανάλογα με το ποιος τους ζητούσε.
     Σύμφωνα με τη μυθολογία, φύλακας του Μαντείου ήταν ο δράκος Πύθωνας, τον οποίο είχε σκοτώσει ο Απόλλωνας.

Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2016

Η τρύπα του όζοντος

     Η στιβάδα του όζοντος της στρατόσφαιρας έχει πολύ μεγάλη σημασία για την προστασία των βιολογικών συστημάτων. Το στρώμα αυτό έχει την ικανότητα να φιλτράρει την ηλιακή ακτινοβολία προσροφώντας τις επικίνδυνες υπεριώδεις ακτίνες. 
     Στις τελευταίες όμως δεκαετίες διαπιστώθηκε λέπτυνση της στοιβάδας του όζοντος κατά 40% περίπου και αρχικά στην Ανταρκτική και αργότερα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές του βορείου ημισφαιρίου, αφήνοντας απροστάτευτους τους οργανισμούς στην υπεριώδη ακτινοβολία. Οι συνέπειες της μείωσης της ζώνης του όζοντος θεωρούνται σοβαρές όχι μόνο για τη βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων αλλά και για την κάλυψη των αναγκών διατροφής  σ' όλα τα επίπεδα των τροφικών αλυσίδων.
    Μια μείωση όζοντος 10% μπορεί να έχει ολέθριες επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου, εξασθενώντας το ανοσοποιητικό σύστημα  του οργανισμού  και αυξάνοντας τα κρούσματα καρκίνου του δέρματος. 
    Κύρια αιτία για την τρύπα του όζοντος θεωρείται η επίδραση των  χλωροφθοριοανθράκων  (CFC's) στο όζον. Τα CFC's  χρησιμοποιούνται σε ψυκτικά μηχανήματα, αεροζόλ κ.α. Το όζον καταστρέφεται και από τα αέρια των αεριωθουμένων αεροπλάνων.

Κυριακή 20 Νοεμβρίου 2016

Ήθη και έθιμα του Πόντου


Τα πίζηλα (καλικάντζαροι) 
Όπως σε όλα τα μέρη της Ελλάδας έτσι και στον Πόντο πίστευαν, ότι το δωδεκαήμερο (Από τα Χριστούγεννα μέχρι τα Φώτα) βγαίνουν τα πίζηλα (οι καλικάντζαροι) και ενοχλούν τους ανθρώπους. Ιδιαίτερα ενοχλούσαν τα παιδιά και ιδίως τα αβάπτιστα, τις λεχώνες, τις νεόνυμφες και γενικά αδύναμα άτομα. Προκαλούσαν ζημιές στα πράγματα του σπιτιού, στα ζώα και στους αγρούς. Για να προστατευθούν απέφευγαν να κάνουν νυχτερινές δουλειές έξω από το σπίτι και να πετάξουν νερά έξω το βράδυ. Επίσης για να μην πλησιάζουν, έλεγαν ψιθυριστά διάφορες προσευχές. Τα πίζηλα εξαφανίζονταν τα Φώτα με τον αγιασμό των υδάτων για να επιστρέψουν και πάλι τα Χριστούγεννα.
Ανάλογα με την περιοχή ονομάζονται και πίζουλα, πίζελα και πιζήαλα.

Ο κουκαράς
Τον κουκαρά κατασκεύαζαν οι γυναίκες κρυφά από τα παιδιά τους. Αυτός αποτελούνταν από ένα μεγάλο κρεμμύδι πάνω στο οποίο κάρφωναν σε ημικύκλιο εφτά φτερά από κότα ή κόκορα (όσες οι εβδομάδες της νηστείας). Χωρίς να γίνουν αντιληπτές από τα παιδιά, τον κρεμούσαν από το ταβάνι. Το κρέμασμα γινόταν την Καθαρά Δευτέρα πολύ νωρίς. Έτσι όταν ξυπνούσαν τα παιδιά αντίκριζαν τον κουκαρά να κρέμεται από το ταβάνι και να κουνιέται. Αν δεν συμμορφώνονταν με το κράτημα της νηστείας, τα φοβέριζαν ότι θα τα φάει ο κουκαράς. Με τρόπο φυσούσαν τον κουκαρά που καθώς κουνιόταν και περιστρεφόταν προκαλούσε τον φόβο. Κάθε εβδομάδα που περνούσε αφαιρούσαν και ένα φτερό, μέχρι να τελειώσουν όλα με το τελείωμα της νηστείας.

Το Μάχ
Στον Πόντο και κυρίως στον ανατολικό θεωρούνταν ασέβεια το να μιλά η νύφη στον πεθερό και στην πεθερά. Σε πολλές δε περιπτώσεις δεν επιτρεπόταν ούτε να αντικρίσει τον πεθερό της. Χαρακτηριστική είναι η φράση: Η νύφε κρατεί μάχ. Υπήρχε περίπτωση μετά από πολλά χρόνια – και αφού είχε αποκτήσει δυο τρία παιδιά, (στην πρώτη μόνο νύφη), να της επιτραπεί να μιλήσει στα πεθερικά της.

                            

Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2016

Εκφράσεις με το νερό

           
  • κάνω μια τρύπα στο νερό: αποτυγχάνω
  • βάζω το νερό στ' αυλάκι: οδηγώ μια υπόθεση σε καλό δρόμο
  • χάνω τα νερά μου: βρίσκομαι σε αμηχανία εξαιτίας αλλαγής
  • είμαι ή βρίσκομαι έξω από τα νερά μου: δεν κατέχω το αντικείμενο
  • σαν τα κρύα τα νερά: εξαιρετικής ομορφιάς
  • τον φέρνω στα / με τα νερά μου: προσεταιρίζομαι κάποιον, κάνοντάς τον να συμφωνεί μαζί μου
  • ένα ποτήρι νερό: η στοιχειώδης φροντίδα και περιποίηση σε κάποιον
  • το αίμα νερό δε γίνεται: οι οικογενειακοί δεσμοί δεν επιτρέπουν έχθρητες
  • έσπασαν τα νερά: άνοιξε ο αμνιακός σάκος και πλησιάζει η ώρα του τοκετού
  • βάζω νερό στο κρασί μου: γίνομαι πιο διαλλακτικός ή λιγότερο απαιτητικός
  • πνίγομαι σε μια κουταλιά νερό: είμαι ανίκανος να αντιμετωπίσω την παραμικρή δυσκολία
  • κολυμπά σαν δελφίνι στο νερό
  • σηκώνει νερό η κουβέντα, το πράγμα σηκώνει νερό     
  • δε δίνει του αγγέλου του νερό
  • είναι του γλυκού νερού
  • πήγε στη βρύση και νερό δεν ήπιε
  • μέσα στο νερό
  • δεν έπεσε η ζάχαρη στο νερό
  • το ξέρει/ το έμαθε νεράκι
  • κι εγώ θα κουβαλώ στο γάμο σου νερό με το κόσκινο
  • να μετρήσει τα νερά
  • κάνει νερά
  • πίνω νερό στ’ όνομά του
  • ρίχνω νερό στον μύλο του
  • χάσαμε τα νερά μας, είμαστε έξω από τα νερά μας
  • κι από την πέτρα βγάζει νερό
  • ίσα βάρκα ίσα νερά
  • ήρθε το βόδι απ' το νερό
  • ήπιε της άρνας/της αρνησιάς/της λησμονιάς το νερό
  • βγάζει νερό με το καλάθι
  • κοπανίζει το νερό μέσα στο γουδί
  • μοιάζουν σαν δύο σταγόνες νερό
  • τον φέρνω με τα / στα νερά μου
  • πάω με τα νερά του
  • ήπιε το αμίλητο νερό
  • θολώνω τα νερά
  • ψαρεύω σε θολά νερά
  • ό,τι είπαμε, νερό κι αλάτι
  • τάραξε τα λιμνάζοντα ύδατα / τα νερά
  • έδωσε γη και ύδωρ
  • θα μου κόψεις το νερό να μην ποτίσω τα λάχανα;
  • περνάει το νερό κάτω από την ψάθα
  • δε στάζει νερό από τα χέρια του
  • πάω προς νερού μου
  • είπαμε το νερό νεράκι
  • τα έκανα θάλασσα         
  • βρέχει καρεκλοπόδαρα
  • τα μάτια σου τρέχουν ποτάμι
  • μπήκε το νερό στο αυλάκι      
  • βρεγμένη σανίδα που σου χρειάζεται...
  • ας το πάρει το ποτάμι
  • διάφανο σαν νερό
  • ο βρεγμένος δε φοβάται το νερό 

Σάββατο 5 Νοεμβρίου 2016

Ο κεραυνός

                                       Ατομικές βόμβες στα σύννεφα

      Έχουν πέντε φορές μεγαλύτερη θερμοκρασία από τον Ήλιο και κάθε χρόνο σκοτώνουν χιλιάδες ανθρώπους - πολύ περισσότερους από οποιοδήποτε άλλο μετεωρολογικό φαινόμενο.
     Ανέκαθεν ο κεραυνός ήταν σύμβολο μιας πανίσχυρης δύναμης. Όλοι οι αρχαίοι λαοί τον είχαν θεοποιήσει. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ήταν το κυρίαρχο όπλο του Δία και χάρη σ' αυτό, έγινε ο αδιαμφισβήτητος αρχηγός των υπόλοιπων θεών του Ολύμπου. Για τους Βίκινγκ του παγωμένου Βορρά ο κεραυνός ήταν δημιούργημα του θεού Θωρ, ο οποίος χτυπούσε το σφυρί του πάνω σε σιδερένιο αμόνι. Μόλις το 1752 ο κεραυνός αποκαθηλώθηκε από το θεϊκό του βάθρο και πήρε τη θέση του ανάμεσα στα άλλα φυσικά φαινόμενα. 
     Κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ, ο Βενιαμίν Φραγκλίνος πέταξε έναν αετό από μεταξωτό ύφασμα. Στον σπάγκο είχε δέσει ένα μεταλλικό κλειδί, το οποίο προσέλκυσε το αντίθετο προς το δικό του φορτίο των νεφών. Έτσι δημιουργήθηκε ο πρώτος τεχνητός κεραυνός στην ιστορία. Με το πείραμα αυτό ο Φραγκλίνος απέδειξε ότι πίσω από τα καταιγιδοφόρα νέφη δεν κρύβεται η μήνις των θεών αλλά κάτι πολύ πιο απλό: ένα ηλεκτρικό φορτίο αντίθετο από εκείνο της Γης!

                  Βενιαμίν Φραγκλίνος - Benjamin Franklin (1706 - 1790)




Ο Φραγκλίνος εκτός από φυσικός ήταν πολιτικός, διπλωμάτης και εφευρέτης. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά την περίοδο της Αμερικανικής Επανάστασης και είναι ένας από τους συντάκτες της Διακήρυξης της Ελευθερίας των ΗΠΑ. 
Ο Φραγκλίνος γεννήθηκε από φτωχή οικογένεια και αναγκάστηκε, παρότι είχε ιδιαίτερη έφεση στα γράμματα, να εγκαταλείψει το σχολείο και να ασχοληθεί με το εμπόριο.
Έτσι απέκτησε τα οικονομικά μέσα που θα του επέτρεπαν να αποθανατίσει το όνομά του στην ιστορία των επιστημών. 
Εκτός από την πολύ σημαντική έρευνά του στα θέματα του ηλεκτρισμού, ασχολήθηκε και με φαινόμενα μετεωρολογίας, κλιματολογίας, μηχανικής και οπτικής. 
Όμως ο Φραγκλίνος ασχολήθηκε επιτυχώς και με την πολιτική. Ήταν μάλιστα ο πρώτος πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Γαλλία και συνέβαλε στην κατάρτιση του πρώτου Αμερικανικού συντάγματος. 

Σάββατο 29 Οκτωβρίου 2016

Ο αριθμός π (3,14)

                                 Παγκόσμια ημέρα του «π» 

     Η ημερομηνία 14 Μαρτίου έχει κηρυχθεί παγκόσμια ημέρα του «π», προς τιμήν αυτής της μαθηματικής σταθεράς που έχει βασανίσει πολλές γενιές και πολλά μυαλά από την εποχή της αρχαίας Βαβυλώνας.
     Όλοι οι μαθητές γνωρίζουν ότι το «π» είναι ο λόγος της περιφέρειας ενός κύκλου προς τη διάμετρό του. Με άλλα λόγια, με όσους κύκλους κι αν το δοκιμάσετε αυτό, αν διαιρέσετε την περιφέρεια καθενός με τη διάμετρό του, θα βρίσκετε πάντα έναν «σταθερό» αριθμό: το «π». Αυτό δεν είναι τόσο απλό όσο φαίνεται, γιατί τα δεκαδικά ψηφία του «π» είναι ατέλειωτα. Για λόγους συντομίας - θα χρειαζόμασταν άπειρες σελίδες για να χωρέσουμε τα δεκαδικά ψηφία του - θα δεχτούμε εδώ πως το «π» είναι ίσο με 3,14. Κάποιος άλλος θα μπορούσε να πει πως, στην πραγματικότητα, το «π» είναι ίσο με 3,14159265358979323846. Και θα είχε δίκιο.
     Όμως ακόμη περισσότερο δίκιο είχε ένα σούπερ κομπιούτερ του Τόκιο, που κάποτε μέτρησε στο «π» περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια δεκαδικά ψηφία. Φυσικά δεν κατόρθωσε να βρει ποιο είναι το τελευταίο δεκαδικό ψηφίο αυτού του άρρητου αριθμού, αφού, όπως γνωρίζει κάθε μαθηματικός, αυτό το ψηφίο βρίσκεται κάπου πέρα από το άπειρο.

                               

Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2016

Ο Κουρέας της Σεβίλλης


     Δημοφιλής κωμική όπερα του Τζοακίνο Ροσίνι σε δύο πράξεις, η πρεμιέρα της οποίας δόθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 1816 στη Ρώμη. Το λιμπρέτο του Τσέζαρε Στερμπίνι βασίζεται στο πρώτο μέρος της ομώνυμης θεατρικής τριλογίας του Πιέρ ντε Μπομαρσέ (1775).
     Η υπόθεση του έργου εκτυλίσσεται στη Σεβίλλη του 17ου αιώνα. Ο Φίγκαρο, ο κουρέας της Σεβίλλης, βοηθά τον κόμη Αλμαβίβα να κερδίσει την καρδιά της Ροζίνας. Ο μεγαλογιατρός Μπάρτολο, προστάτης και κηδεμόνας της Ροζίνας, την πολιορκεί με τη σειρά του και συνεργάζεται με τον δάσκαλο της μουσικής Μπαζίλιο για να την κερδίσει. Ύστερα, όμως, από διάφορα κωμικά επεισόδια, εξουδετερώνονται και οι δυο από το δίδυμο Φίγκαρο - Αλμαβίβα και η Ροζίνα παντρεύεται τελικά τον Αλμαβίβα μέσα σε γιορταστική ατμόσφαιρα.
     Ο 24χρονος Ροσίνι άρχισε να γράφει την όπερα την τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου του 1816, όταν του παραδόθηκε ολοκληρωμένο το λιμπρέτο. Στις 6 Φεβρουαρίου είχε ήδη συνθέσει την πρώτη πράξη και έως τις 20 Φεβρουαρίου, που δόθηκε η πρώτη παράσταση, είχε ολοκληρώσει τη σύνθεση, αλλά και την ενορχήστρωση του έργου. Σήμερα μοιάζει εξωπραγματικό το γεγονός ότι η σύνθεση ενός τέτοιου έργου ολοκληρώθηκε μέσα σε μόλις 24 μέρες.
     Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε με τον τίτλο «Αλμαβίβα ή «Η περιττή προφύλαξη» στο θέατρο «Αρτζεντίνα» της Ρώμης και επιφύλαξε δυσάρεστες εκπλήξεις στον Ροσίνι, που είχε αναλάβει και τη διεύθυνση της ορχήστρας. Το κοινό τον αποδοκίμασε έντονα και η παράσταση κατέληξε σε αποτυχία. Τις αποδοκιμασίες ενορχήστρωναν οι οπαδοί του συνθέτη Τζιοβάνι Παϊζιέλο, που είχε συνθέσει τον δικό του «Κουρέα της Σεβίλλης» λίγα χρόνια νωρίτερα.
     Με την πάροδο του χρόνου, «Ο Κουρέας της Σεβίλλης» έγινε μία από τις δημοφιλέστερες όπερες του λυρικού θεάτρου.
      Στην Ελλάδα, η όπερα του Ροσίνι πρωτοπαρουσιάστηκε από την Εθνική Λυρική Σκηνή στις 11 Μαρτίου 1942.

Πέμπτη 13 Οκτωβρίου 2016

Γιατί Greece και όχι Hellas;

    Ενώ εμείς οι Έλληνες προτιμάμε να προσφωνούμε τη χώρα μας Ελλάς ή Ελλάδα και τους κατοίκους της Έλληνες, θα έχετε προσέξει πως οι ξένοι προτιμούν να μας προσφωνούν με το Greece και το Greek και όχι με το Hellas ή Hellenic που επιθυμούμε εμείς.
    Γιατί συμβαίνει όμως αυτό και από πού προήλθε η λέξη Greece;
    Σύμφωνα λοιπόν με την επικρατέστερη άποψη, η λέξη Greece έχει τη ρίζα του στη λατινική γλώσσα και συγκεκριμένα στη λέξη Graecia, η οποία  με τη σειρά της προέρχεται  από το Graeci, απόδοση της ελληνικής λέξης Γραικός.
    Οι Γραικοί κατοικούσαν στην αρχαιότητα στην περιοχή της Βοιωτίας και η πόλη τους ονομαζόταν Γραία. Με την πάροδο του καιρού με το όνομα Γραικοί ονομάστηκαν όλοι οι κάτοικοι της Ελλάδας, μέχρι που υιοθετήθηκε η ονομασία Έλληνες.
    Γι' αυτό και τα λόγια του Αθανάσιου Διάκου λίγο πριν από το μαρτύριό του:
" Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θε να πεθάνω".

Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2016

Χρήσιμοι κανόνες Γραμματικής (13)

Οι υποθετικές προτάσεις είναι εξαρτημένες προτάσεις, δηλαδή δεν μπορούν να σταθούν μόνες τους στον λόγο. Γι΄αυτό κάθε υποθετική πρόταση έχει δίπλα της μια ανεξάρτητη πρόταση. Η υποθετική πρόταση λέγεται και υπόθεση, ενώ η ανεξάρτητη πρόταση λέγεται και απόδοση. Και οι δύο μαζί αποτελούν τον υποθετικό λόγο. Αρχίζουν πάντοτε με το αν ή εάν και δείχνουν την προϋπόθεση που πρέπει να ισχύει, για να γίνει αυτό που δηλώνει η ανεξάρτητη πρόταση π.χ. Αν έρθεις μαζί μας, θα περάσεις ωραία. (υπόθεση - απόδοση)

Ως προσδιορισμούς χρόνου χρησιμοποιούμε: α) Χρονικά επιρρήματα π.χ. σήμερα, τώρα, β) επιρρηματικές φράσεις που δηλώνουν χρόνο π.χ. χρόνο με τον χρόνο, εδώ και μέρες, γ) χρονικές μετοχές π.χ. βαδίζοντας, δ) χρονικές προτάσεις π.χ. Μόλις ξύπνησε, έφυγε, ε) αιτιατική ή γενική πτώση ουσιαστικού π.χ. το καλοκαίρι, του χρόνου.

Απρόσωπα λέγονται τα ρήματα που χρησιμοποιούνται στο γ' πρόσωπο του ενικού και δεν έχουν υποκείμενο κάποιο πρόσωπο ή αντωνυμία. Συνήθως έχουν ως υποκείμενο μια ολόκληρη πρόταση π.χ. Επιτρέπεται να χρησιμοποιείς το τηλέφωνο. Άλλα απρόσωπα ρήματα: Αρκεί, τυχαίνει, είναι, πρόκειται, υπάρχει, θέλει, λέγεται, γίνεται, χρειάζεται, υποτίθεται, πρέπει, πρόκειται, μέλλεται, συμφέρει, ακούγεται, ταιριάζει, φτάνει, αξίζει).

Κατάληξη -είτε: Μπαίνει στο β΄ πρόσωπο του πληθυντικού του ενεστώτα ενεργητικής φωνής στην οριστική, υποτακτική και προστακτική, καθώς και στο β΄πρόσωπο του πληθυντικού του παθητικού αορίστου στην προστακτική και υποτακτική π.χ. εσείς μετακινείτε, εσείς μετακινηθείτε.

Κατάληξη -είται: Μπαίνει στο γ΄ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα της παθητικής φωνής π.χ. αυτός μετακινείται. 

Κατάληξη - είστε: Μπαίνει στο β΄πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα της παθητικής φωνής π.χ. εσείς μετακινείστε.

Κατάληξη -ήστε: Μπαίνει στο β΄πληθυντικό της ενεργητικής φωνής  (β΄συζυγίας), του αορίστου της προστακτικής  π.χ. μετακινήστε.

Οι απρόσωπες εκφράσεις σχηματίζονται με το γ΄ενικό πρόσωπο του ρήματος είμαι ή υπάρχω και ένα επίθετο ή ένα ουσιαστικό. Ως υποκείμενο μπαίνει μια ολόκληρη πρόταση π.χ. Είναι ώρα να φεύγουμε.

Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου 2016

Από πού προέρχεται η λέξη παλάτι;

    Η λέξη παλάτι έχει ρωμαϊκή προέλευση και συγκεκριμένα από το όνομα του λόφου Παλατίνο, ενός από τους επτά λόφους της Ρώμης. Οι επτά λόφοι αποτελούσαν σημαντικό θρησκευτικό κέντρο των Ρωμαίων και εκεί πιστεύεται πως ο Ρωμύλος ίδρυσε την πόλη της Ρώμης.
    Στον κεντρικό λόφο του Παλατίνο κατοικούσαν διαχρονικά οι αυτοκράτορες της Ρώμης, οι οποίοι διέμεναν, κυρίως από την εποχή του Νέρωνα και μετά, σε τεράστιες και πολυτελέστατες επαύλεις, με αποτέλεσμα η λέξη Παλατίνο να γίνει συνώνυμο της υπερβολικής πολυτέλειας και χλιδής.
    Από τότε η λέξη παλάτι άρχισε να χρησιμοποιείται για να περιγράφει το πολυτελές κτίριο, που στεγάζει βασιλείς, αυτοκράτορες, άρχοντες και γενικά όλους τους κυβερνώντες.

Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2016

Γιατί τσουγκρίζουμε τα ποτήρια μας;

    Το έθιμο του τσουγκρίσματος των ποτηριών ξεκίνησε κατά τον μεσαίωνα από την αριστοκρατία της εποχής εκείνης (βασιλείς, άρχοντες, φεουδάρχες κ.λ.π.), η οποία, λόγω των αξιωμάτων και του πλούτου που κατείχε, φοβόταν πολύ να μην πέσει θύμα δηλητηρίασης από τους αντιπάλους της και επινόησε έναν απλό τρόπο για να προστατεύεται. 
    Συγκεκριμένα, αφού γέμιζαν μέχρι πάνω τα ποτήρια τους με κρασί, τα τσούγκριζαν με δύναμη, έτσι ώστε τα ποτά αναπηδούσαν και ένα μέρος τους κατέληγε μέσα στην κούπα του συνδαιτυμόνα τους. Με αυτόν τον τρόπο ήταν σίγουροι πως κανείς δεν είχε δηλητηριάσει το ποτό τους, αφού όλοι έπιναν ουσιαστικά από το ίδιο "μείγμα" κρασιού που είχε σερβιριστεί.
    Με τον καιρό η συνήθεια αυτή έγινε παράδοση και συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας, όπου μαζί με το τσούγκρισμα των ποτηριών για να ακουστεί ο χαρακτηριστικός ήχος, ευχόμαστε και υγεία στην παρέα μας. Στην υγειά μας λοιπόν!

Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου 2016

Η Πρωταπριλιά

     Το ψέμα της Πρωταπριλιάς, σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, ξεκίνησε στη Γαλλία του 16ου αιώνα, όπου μέχρι το 1564, η αλλαγή του χρόνου δε γινόταν την 1η Ιανουαρίου, αλλά την 1η Απριλίου. Ο βασιλιάς Κάρολος ο 9ος αποφάσισε τότε να μεταθέσει τον εορτασμό της Πρωτοχρονιάς την 1η Ιανουαρίου, για να συμβαδίσει με την υπόλοιπη Ευρώπη.
    Το γεγονός αυτό όμως προκάλεσε πολλές αντιδράσεις και πολλοί Γάλλοι μάλιστα συνέχισαν να γιορτάζουν την  Πρωτοχρονιά την 1η Απριλίου, πράγμα που προκαλούσε τα πειράγματα των υπολοίπων, οι οποίοι τους κορόιδευαν και τους έστελναν ψεύτικα δώρα. Με τον καιρό το πείραγμα αυτό εξελίχθηκε σε έθιμο και ο κόσμος συνήθισε να λέει μικρά αθώα ψέματα.
    Κατά μία άλλη εκδοχή, το έθιμο αυτό ξεκίνησε από τους Κέλτες, λαό της βορειοδυτικής Ευρώπης, οι οποίοι ήταν πολύ καλοί ψαράδες και ξεκινούσαν το ψάρεμά τους κάθε χρόνο τη 1η Απριλίου. Επειδή όμως συχνά δεν μπορούσαν να πιάσουν πολλά ψάρια, συνήθιζαν να λένε ψέματα για την ποσότητα των ψαριών που είχαν ψαρέψει. Αυτή η συνήθεια, έγινε με το πέρασμα του χρόνου έθιμο.
 

Δευτέρα 6 Ιουνίου 2016

Τι είναι το δίσεκτο έτος;

     Για να καταλάβουμε τι είναι το δίσεκτο έτος, πρέπει να πούμε, πως έχουμε το έτος που μετράμε εμείς και το ηλιακό έτος, το οποίο έχει να κάνει με τη θέση της γης, σε σχέση με τον ήλιο. Αυτά τα δύο έτη πρέπει να συμβαδίζουν.
    Το πρόβλημα που υπάρχει λοιπόν είναι πως στο έτος που μετράμε εμείς (365 ημέρες), έχουμε μια απόκλιση 6 ωρών σε σχέση με το ηλιακό έτος. Με αυτόν τον τρόπο μετά από χρόνια, δε θα είχαμε σωστή μέτρηση στα μερόνυχτα και στις εποχές με βάση τη θέση μας στον ήλιο. Για παράδειγμα 12:00 η ώρα το μεσημέρι μπορεί να ήταν νύχτα.
     Καταλαβαίνουμε δηλαδή πως οι μονάδες μέτρησης του χρόνου που έχουμε δημιουργήσει (λεπτά,ώρες, μήνες έτη κ.τ.λ.),δεν είναι τυχαίες, αλλά είναι σε αντιστοιχία με την περιστροφή του ήλιου γύρω από τη γη.
     Για να μην υπάρχει λοιπόν αυτό το μπέρδεμα, οι επιστήμονες σκέφτηκαν να προσθέτουν κάθε 4 χρόνια, μία ημέρα στον μήνα Φεβρουάριο, έτσι ώστε να διορθώνουν την απόκλιση που εμφανίζεται κάθε χρόνο και είναι όπως αναφέραμε πιο πάνω, συν (+) 6 ώρες. Έτσι ο μήνας αυτός από 28, αυξάνει τις ημέρες του σε 29 κάθε τετραετία. 
     Βέβαια εδώ προκύπτει μια άλλη απορία! Γιατί να προστίθεται αυτή η ημέρα στον μήνα Φεβρουάριο και όχι σε κάποιον άλλο μήνα; Απλούστατα γιατί ο Φεβρουάριος είναι ο τελευταίος μήνας του έτους και όχι ο Δεκέμβριος, όπως εσφαλμένα νομίζουμε, οπότε σε αυτόν προσθέσαμε την ημέρα που μας "περίσσευε". 
    Για να το καταλάβουμε καλύτερα, πολύ παλιά, το κάθε έτος ξεκινούσε από τον Μάρτιο και τελείωνε τον Δεκέμβριο, μέχρι που αργότερα προστέθηκαν και άλλοι δύο μήνες, ο Ιανουάριος και Φεβρουάριος.
    Για να θυμόμαστε εύκολα το πότε έχουμε δίσεκτο έτος, αρκεί να γνωρίζουμε πως όποτε γίνονται οι Ολυμπιακοί Αγώνες, τότε το έτος εκείνο είναι δίσεκτο π.χ. 2016 Αγώνες στο Ρίο της Βραζιλίας, 2020 Αγώνες στο Τόκυο της Ιαπωνίας κ.τ.λ.  




Τετάρτη 25 Μαΐου 2016

Γιατί υπάρχει η θερινή ώρα;

    Την αλλαγή της ώρας πρότεινε για πρώτη φορά ο Βενιαμίν Φραγκλίνος το 1784, ο οποίος είχε ζητήσει να ξυπνούν όλοι μια ώρα νωρίτερα κατά τους θερινούς μήνες, για να καίνε λιγότερα κεριά, κάνοντας οικονομία, εκμεταλλευόμενοι το φυσικό φως του ήλιου. 
    Πολύ αργότερα το μέτρο της θερινής ώρας πρότεινε ο αστρονόμος Τζορτζ Χάντσον, ο οποίος εισηγήθηκε την αλλαγή των ρολογιών κατά 2 και όχι κατά μία ώρα, όπως γίνεται σήμερα. 
    Στη σημερινή εποχή η λογική της θερινής ώρας έχει να κάνει με την εξοικονόμηση της ενέργειας, αφού κερδίζουμε μία ώρα παραπάνω φως κάθε μέρα και εξοικονομούμε 210 ώρες ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια των 7 μηνών που διαρκεί το μέτρο.
    Εφαρμόστηκε για πρώτη φορά από τη Γερμανία κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και στη συνέχεια ακολούθησαν και άλλες χώρες. Στην Ελλάδα πρωτοεφαρμόστηκε το 1932, αλλά κατόπιν εγκαταλείφθηκε η ιδέα. Τέθηκε πάλι σε ισχύ το 1975, αφού ασπάστηκαν το μέτρο οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, λόγω της μεγάλης ενεργειακής κρίσης που είχε ξεσπάσει στην Ευρώπη. Η πλειοψηφία των ασιατικών και αφρικανικών χωρών δεν εφαρμόζουν τη θερινή ώρα, γιατί σε αυτούς δεν έχει ιδιαίτερη επίδραση, εξαιτίας της γεωγραφικής τους θέσης.
    Η αλλαγή πραγματοποιείται την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου κάθε έτους για τη θερινή ώρα και οι δείκτες των ρολογιών πηγαίνουν στις 3:00 π.μ. κατά μία ώρα μπροστά. Αντίστοιχα για τη χειμερινή ώρα, η αλλαγή γίνεται την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου και οι δείκτες πηγαίνουν στις 4:00 π.μ. κατά μία ώρα πίσω.  


Κυριακή 22 Μαΐου 2016

Πώς βρίσκουμε εύκολα τις μέρες των μηνών

   Ένα εύκολο κόλπο για να βρίσκουμε ανά πάσα στιγμή, το πόσες μέρες έχει ο κάθε μήνας, είναι ο εξής: Χρησιμοποιούμε τη γροθιά μας! Δείτε στην παρακάτω φωτογραφία πώς γίνεται:


   Εάν κάνουμε το χέρι μας γροθιά, θα παρατηρήσουμε, πως σχηματίζονται 4 "εξογκώματα" ( καρούμπαλα) και 3 "κοιλίες" (βυθίσματα). Κάθε εξόγκωμα αντιπροσωπεύει μήνα με 31 ημέρες, ενώ κάθε κοιλία μήνα με 30 ημέρες (ή 28 και 29 για τον Φεβρουάριο). 
   Ξεκινάμε πάντα από το εξόγκωμα στον δείκτη του ενός χεριού μας και συνεχίζουμε μετά με τον δείχτη του άλλου χεριού, μέχρι να συμπληρωθούν και οι δώδεκα μήνες του έτους. Πολύ γρήγορα και εύκολα λοιπόν βρίσκουμε τον μήνα που μας ενδιαφέρει. Δοκιμάστε το! 

Κυριακή 15 Μαΐου 2016

Γιατί Οκτώβριος και όχι Οκτώμβριος;

   Συχνά κάνουμε το λάθος και γράφουμε τον μήνα Οκτώβριο με ένα "μ" μέσα στη λέξη. Φυσικά αυτό γίνεται γιατί υπάρχουν και άλλοι τρεις μήνες που έχουν το "μ", όπως είναι ο Σεπτέμβριος, ο Νοέμβριος και ο Δεκέμβριος. Γιατί όμως ο Οκτώβριος δεν έχει "μ";
   Όλα ξεκινούν από το ρωμαΐκό ημερολόγιο που χρησιμοποιούμε και εμείς.Το ημερολόγιο αυτό είχε παλιά 10 μήνες, αφού απουσίαζαν οι μήνες Ιανουάριος και Φεβρουάριος και το έτος ξεκινούσε από τον μήνα Μάρτιο.
   Το λατινικό ρωμαϊκό ημερολόγιο ήταν το εξής:
1) Martius (αφιερωμένο στον Άρη)
2) Aprilis (στον Αφροδίτη)
3) Maius (στη Μαία)
4) Junius (στην Ήρα)
5) Quintilis (πέμπτος)
6) Sextilis (έκτος)
7) September (έβδομος)
8) October (όγδοος)
9) November (ένατος)
10) December (δέκατος)
    Οι πρώτοι 4 μήνες είχαν ονόματα θεών. Οι επόμενοι ακολουθούσαν αριθμητικά π.χ. Quintilis ήταν ο πέμπτος, Sextilis ο έκτος κ.τ.λ. Ο πέμπτος μήνας (Ιούλιος), αφιερώθηκε στον Ιούλιο Καίσαρα και ο έκτος μήνας (Αύγουστος) στον αυτοκράτορα Οκταβιανό Αύγουστο. Στους αμέσως επόμενους μήνες συνεχίστηκε κανονικά η αρίθμηση, δηλαδή ο έβδομος μήνας ονομαζόταν September από το septem (εφτά), ο όγδοος μήνας ονομαζόταν October από το octo (οκτώ), ο ένατος μήνας November από το novem (εννιά) και ο δέκατος December από το decem (δέκα). Βλέπουμε λοιπόν πως ο Οκτώβριος δεν είχε κανένα "μ" στα λατινικά, οπότε δεν έχει και στα ελληνικά.  
    Πολύ αργότερα, όταν προστέθηκαν και οι μήνες Ιανουάριος και Φεβρουάριος στην αρχή του ρωμαϊκού ημερολογίου, η αρίθμηση χάλασε, αφού ο Σεπτέμβριος από έβδομος έγινε ένατος μήνας, ο Οκτώβριος από όγδοος, έγινε δέκατος, ο Νοέμβριος από ένατος, έγινε ενδέκατος και ο Δεκέμβριος από δέκατος, έγινε δωδέκατος μήνας. Το γεγονός αυτό όμως δεν επηρέασε την ονοματολογία, η οποία παρέμεινε η ίδια και συνεχίζει να μας μπερδεύει ακόμα και σήμερα!   



Κυριακή 8 Μαΐου 2016

Πότε είναι κινητή, η γιορτή του Αγίου Γεωργίου


    Η γιορτή του Αγίου Γεωργίου γιορτάζεται κανονικά στις 23 Απριλίου. Επειδή όμως είναι πολύ μεγάλη γιορτή και επειδή ορισμένα τροπάρια που ψάλλονται για τη μνήμη του, περιέχουν Αναστάσιμα λόγια, η γιορτή δεν μπορεί να γιορταστεί πριν από την Ανάσταση του Χριστού.
    Έτσι, όταν η 23η Απριλίου πέφτει πριν από το Πάσχα, τότε η γιορτή του Αγίου Γεωργίου μετατίθεται για τη Δεύτερη μέρα του Πάσχα. Διαφορετικά γιορτάζεται κανονικά στις 23 Απριλίου.
    Οπότε τώρα γνωρίζετε πώς να βρίσκετε, το πότε πέφτει η γιορτή του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου κάθε χρόνο!

Πέμπτη 14 Απριλίου 2016

Ασκήσεις Γλώσσας Ε΄ ΤΑΞΗ (1)

1) Να υπογραμμίσεις τις αναφορικές προτάσεις και να τις χαρακτηρίσεις ως προσθετικές ή προσδιοριστικές.

α) Αγαπάει πολύ τη μητέρα της, που είναι άρρωστη τα τελευταία χρόνια. (προσθετική)
β) Δεν εγκρίνω τα μέσα που χρησιμοποιεί για να πετύχει τον σκοπό του. (_________________)
γ) Ο κος Αποστόλου, που είναι ο διευθυντής της εταιρείας, λείπει στο εξωτερικό για δουλειές. (___________________)
δ) Δεν ξεχνώ ποτέ τους ανθρώπους που με βοήθησαν. (______________________)
ε) Θα φορέσω το καινούριο μου φόρεμα, που αγόρασα στη Ρώμη. (____________________)
στ) Το χιόνι, που έπεφτε ασταμάτητα όλη μέρα, είχε καλύψει τα πάντα. (_____________________)

2) Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τον σωστό τύπο των ρημάτων που βρίσκονται στην παρένθεση.

α) Κατάφερε να επιβάλλει (επιβάλλω) την άποψή του στο συμβούλιο.
β) Προσπαθήστε να ___________________ (παραβάλλω) τα δύο κείμενα, για να δείτε τις ομοιότητες και τις διαφορές τους.
γ) Ο άντρας της την ____________________ (προσβάλλω) συνεχώς μπροστά σε ξένους.
δ) Κατόρθωσαν να ____________________ (καταβάλλω) τις δυνάμεις του εχθρού.
ε) ___________________ (καταβάλλω) μεγάλες προσπάθειες για να πετύχουν τον σκοπό τους.
στ) Υποσχέθηκε πως αυτή τη φορά θα ____________________ (συμβάλλω) στην κοινή προσπάθεια.
ζ) Ο αδερφός της πάντα ___________________ (προβάλλω) αντιρρήσεις πάνω σ΄αυτό το θέμα.

3) Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω ρημάτων με λ ή λλ.

α) Έως πότε θα προβάλλεις αντιρρήσεις;
β) Της ζήτησαν να απαγγεί___ει ένα ποίημα του Καβάφη.
γ) Ο ήλιος δεν είχε ανατεί___ει όταν ξεκίνησαν.
δ) Τα σώματα με τη θερμότητα διαστέ___ονται.
ε) Του έχω στεί___ει δύο γράμματα και δε μου έχει απαντήσει.
στ) Ο υπουργός πρόκειται να εξαγγεί___ει τα νέα φορολογικά μέτρα.
ζ) Μην αναβά___εις συνεχώς τις επισκέψεις σου στον γιατρό.

Κυριακή 3 Απριλίου 2016

Εξάσκηση στη Γλώσσα Δ΄ ΤΑΞΗ (6)

1. Συμπληρώνω τα κενά με αόριστες αντωνυμίες:
- __________ γυναίκα να μην έρθει με παντελόνι στην εκκλησία.
- __________ θέλω να σου πω, γι΄ αυτό να μην έρθουν κι άλλοι μαζί σου.
- Πέρασε ___________ καιρός από τότε που δε θυμάμαι πια ________ άλλο να συμπληρώσω για το ατύχημα.

2. Γράφω τα ουσιαστικά στη γενική ενικού, γενική πληθυντικού και αιτιατική πληθυντικού.
                                Γεν. ενικού                    Γεν. πληθ.                   Αιτ. πληθ.
ο άνθρωπος   ________________ ______________ _______________
ο πόλεμος      ________________ ______________ _______________
ο άγγελος       ________________ ______________ _______________
ο ανθόκηπος  ________________ ______________ _______________
ο καλόγερος   ________________ ______________ _______________

3. Διαγράφω το τελικό (ν), όπου δε χρειάζεται:
τον δήμαρχο                τον Θεόδωρο                   τον σαλίγκαρο
την υπάλληλο              την ζέστη                         την τσέπη
την μητέρα                   τον τζίτζικα                     την φασολάδα

4. Συμπλήρωσε τα κενά και τόνισε χρησιμοποιώντας τα εξής: αι, ε, ι, ει, η, οι.
περικεφαλ__α                παντρ__α                   βαρυτ__τα
ν__α                               ηγεμον__α                  ξενιτ__α
λυκ__να                         τυρανν__α                  διχον__α
ελ__α                             ερμην__α                    ομον__α
γειτον__α                       θητ__α                        ενν__α
βραδ__α                         δασ__α                       αγν__α
συγγεν__α                      αδ__α                         Σαμιωτ__σσα

5. Βρες τα παράγωγα ουσιαστικά που προέρχονται από τα παρακάτω ρήματα:
νηστεύω -  __________________   προφητεύω - __________________
ληστεύω -  __________________   συνοδεύω   - __________________
θεραπεύω - __________________  κηδεύω       - __________________
λατρεύω -  __________________    μεσιτεύω   - __________________
κολακεύω - __________________   πορεύομαι - __________________

Σάββατο 26 Μαρτίου 2016

Χρήσιμοι κανόνες Γραμματικής (12)

Οι επιρρηματικές προτάσεις χωρίζονται με κόμμα από τις κύριες προτάσεις και δεν έχουν θέση υποκειμένου, αντικειμένου ή κατηγορούμενου. Είναι οι εξής:
α) Αυτές που αρχίζουν με το γιατί, επειδή, αφού (αιτιολογικές) π.χ. Θύμωσε, επειδή του μίλησαν άσχημα.
β) Αυτές που αρχίζουν με το για να, να (τελικές) π.χ. Πήγε να φέρει λεφτά.
γ) Αυτές που αρχίζουν με το ώστε, που (αποτελεσματικές ή συμπερασματικές) π.χ. Μιλά σιγά, ώστε μόλις ακούγεται.
δ) Αυτές που αρχίζουν με το αν (εάν) (υποθετικές) π.χ. Αν είστε φίλοι να μείνετε.
ε) Αυτές που αρχίζουν με το αν και, ενώ, μολονότι (εναντιωματικές) π.χ. Αν και είχε παιδιά, έμεινε στο τέλος μόνος.
στ) Αυτές που αρχίζουν με το όταν, σαν, ενώ, καθώς κ.ά. (χρονικές) π.χ. Όταν δουλεύει χαίρεται.
ζ) Αυτές που αρχίζουν με το όπου, που, όπως, πως, όσο κ.ά. (αναφορικές) π.χ. Μην κάνεις ό,τι δεν πρέπει.

Το πως χωρίς τόνο είναι ειδικός σύνδεσμος.
Το πώς με τόνο είναι τροπικό επίρρημα π.χ. Νομίζω πως έφτασε. Πώς ήρθες;
Το ότι χωρίς υποδιαστολή είναι ειδικός σύνδεσμος.
Το ό,τι με υποδιαστολή είναι αναφορική αντωνυμία π.χ. Έλεγε ότι άκουσε θόρυβο. Ρωτούσε ό,τι ήθελε.
Η αναφορική αντωνυμία που δεν παίρνει τόνο.
Ο ειδικός σύνδεσμος που δεν παίρνει τόνο π.χ. Οι μαθητές που συγκεντρώθηκαν. Ήξερα που δε θα ερχόσουν.
Το ερωτηματικό πού παίρνει τόνο π.χ. Πού ήσουν;

Τα θηλυκά ουσιαστικά σε -εια που σχηματίστηκαν από επίθετα σε -ης γράφονται με -ει π.χ. αληθής - αλήθεια.

Ρηματική φράση είναι η φράση που περιέχει ρήμα π.χ. Η παράσταση ματαιώθηκε λόγω καιρού. Ονοματική φράση είναι η φράση που δεν περιέχει ρήμα π.χ. Ματαίωση της παράστασης λόγω καιρού.

Τις εξαρτημένες προτάσεις τις χωρίζουμε με κόμμα, όταν το νόημά τους δεν είναι στενά συνδεδεμένο με το νόημα της ανεξάρτητης πρότασης π.χ. Θα σταματήσω το διάβασμα, επειδή κουράστηκα πολύ. Δεν τις χωρίζουμε με κόμμα όταν το νόημά τους είναι στενά συνδεδεμένο με το νόημα της ανεξάρτητης πρότασης π.χ. Ήταν πολύ χαρούμενη που της χάρισα αυτό το βιβλίο.

Οι άκλιτες λέξεις που μπαίνουν μπροστά από άλλες και φανερώνουν μαζί τους τόπο, χρόνο, στέρηση, αιτία, τρόπο, ποσό κ.τ.λ. λέγονται προθέσεις. Αυτές είναι οι εξής: με, σε, για, ως, προς, μετά, παρά, αντί, από, κατά, δίχως, χωρίς, ίσαμε.

Κυριακή 21 Φεβρουαρίου 2016

Ο γρίφος

Υπάρχουν πέντε σπίτια πέντε διαφορετικών χρωμάτων.
Σε κάθε σπίτι ζει ένας άνθρωπος διαφορετικής εθνικότητας.
Οι πέντε ιδιοκτήτες πίνουν ένα συγκεκριμένο είδος ποτού.
Καπνίζουν μία συγκεκριμένη μάρκα τσιγάρων και έχουν ένα συγκεκριμένο κατοικίδιο.
Όλοι έχουν μεταξύ τους διαφορετικά κατοικίδια, διαφορετικές μάρκες τσιγάρων και διαφορετικά είδη ποτών.

Η ερώτηση είναι: Ποιος έχει το ψάρι;

ΣΤΟΙΧΕΙΑ:

1. Ο ΄Αγγλος μένει στο κόκκινο σπίτι.
2. Ο Σουηδός έχει σκύλο.
3. Ο Δανός πίνει τσάι.
4. Το πράσινο σπίτι είναι αριστερά από το άσπρο σπίτι.
5. Ο ιδιοκτήτης του πράσινου σπιτιού πίνει καφέ.
6. Αυτός που καπνίζει Pall Mall εκτρέφει πουλιά.
7. Ο ιδιοκτήτης του κίτρινου σπιτιού καπνίζει Dunhill.
8. Αυτός που μένει στο μεσαίο σπίτι πίνει γάλα.
9. Ο Νορβηγός μένει στο πρώτο σπίτι.
10. Αυτός που καπνίζει Blends μένει δίπλα σ΄αυτόν που έχει γάτες.
11. Αυτός που έχει το άλογο μένει δίπλα σ΄αυτόν που καπνίζει Dunhill.
12. Ο ιδιοκτήτης που καπνίζει Bluemasters πίνει μπύρα.
13.  Ο Γερμανός καπνίζει Prince.
14. Ο Νορβηγός μένει δίπλα στο μπλε σπίτι.
15. Αυτός που καπνίζει Blends έχει έναν γείτονα που πίνει νερό.

Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2016

Πώς και γιατί παίρνουμε συνέντευξη από κάποιον

Τι είναι συνέντευξη;

Συνέντευξη είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα πρόσωπο απαντά στις ερωτήσεις ενός δημοσιογράφου.

Από ποια πρόσωπα παίρνουν συνέντευξη οι δημοσιογράφοι;

Συνήθως οι δημοσιογράφοι παίρνουν συνέντευξη από σημαντικά, γνωστά πρόσωπα, όπως οι πολιτικοί, οι επιστήμονες, οι συγγραφείς, οι αθλητές κ.ά.
 Άλλες φορές μπορεί να πάρουν συνέντευξη από έναν απλό καθημερινό άνθρωπο που έκανε κάτι σημαντικό. Π.χ. Ένας ορειβάτης που ανέβηκε στο Έβερεστ, στην ψηλότερη κορυφή του κόσμου.

Γιατί ένας δημοσιογράφος παίρνει συνέντευξη από ένα πρόσωπο;

Ο δημοσιογράφος θα παρουσιάσει τη συνέντευξη σε μια εφημερίδα ή σε ένα περιοδικό, στο ραδιόφωνο ή στην τηλεόραση. Με αυτόν τον τρόπο θα μάθει πολύς κόσμος για τη ζωή και το έργο ενός ανθρώπου που τον ενδιαφέρει, π.χ. ηθοποιός, ζωγράφος, αστροναύτης.

Πώς παίρνει συνέντευξη ένας δημοσιογράφος;

Ο δημοσιογράφος κάνει ερωτήσεις και το πρόσωπο που τον ενδιαφέρει απαντά.

Τι ρωτάει ένας δημοσιογράφος σε μια συνέντευξη;

Συνήθως ο δημοσιογράφος ρωτάει για:
α. τη ζωή του ανθρώπου τον οποίο παρουσιάζει

  • πού γεννήθηκε
  • πώς μεγάλωσε
  • τι σπούδασε
  • τι του αρέσει να κάνει
  • ποια είναι η οικογένειά του
  • ποια σχέδια έχει για το μέλλον                             

β. το έργο του (τη δουλειά του)


  • για ποιο λόγο ξεκίνησε να κάνει αυτή τη δουλειά
  • πώς ξεκίνησε
  • τι δυσκολίες βρήκε
  • τι του αρέσει στη δουλειά του
  • τι σημαντικό έχει κάνει
  • τι σκοπεύει να κάνει στο μέλλον
Πολλές φορές οι συνεντεύξεις συνοδεύονται από χαρακτηριστικές φωτογραφίες του προσώπου που παρουσιάζεται.



Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2016

Παροιμίες για τη διατροφή

Νηστικό αρκούδι δε χορεύει.

Μέλι γάλα.

Γλυκός σαν μέλι.

Στάζει μέλι το στόμα του.

Εδώ ψωμί δεν έχουμε και ραπανάκια (για την όρεξη) γυρεύουμε.

Η χάρη μπαίνει από το στόμα.

Το πολύ φαΐ σπληνιάζει και το λίγο μαραζιάζει.

Ο πονεμένος αποκοιμήθηκε, ο νηστικός όχι.

Γουργουρίζει η κοιλιά του.

Δεν έχει να λαδώσει τ΄άντερό του.

Κόλλησε ο αφαλός του από την πείνα.

Ζει με τον αέρα.

Ο χορτάτος τον νηστικό δεν τον πιστεύει.

Έφαγε τον περίδρομο.

Έφαγε τον άμπακο.

Έφαγε τον αγ(κ)λέουρα.

Έφαγε του σκασμού.

Ο ύπνος τρέφει το μωρό κι ο ήλιος το μοσχάρι και το κρασί τον γέροντα τον κάνει παλικάρι.

Φάγαμε ψωμί και αλάτι.

Λίγα τα ψωμιά του.

Κότα πίτα τον Γενάρη και παπί τον Αλωνάρη.

Κάθε πράμα στον καιρό του κι ο κολιός τον Αύγουστο.

Τι να κάμει ένα αυγό στον άρρωστο και τρία στη λεχώνα;

Ο νηστικός καρβέλια ονειρεύεται.

Πότε πίτα και λαρδί, πότε πίτα μοναχή.

Τον είδε και του κόπηκε η όρεξη.

Του στάθηκε η μπουκιά στον λαιμό.

Το τρώει (φαγητό) και τον τρώει.

Κάλλιο ξερό ψωμί μ΄ειρήνια παρά ψάρια με τη γκρίνια.

Κάλλιο λάχανα με γέλια παρά ζάχαρη με γκρίνια.

Βάζει λάδι στις πληγές.