Οι χρόνοι των ρημάτων

Μπορούμε να κατατάξουμε τους χρόνους σε τρεις κατηγορίες:

1.Παροντικοί χρόνοι: (αυτοί που μιλούν για το σήμερα): Ενεστώτας και παρακείμενος

2.Παρελθοντικοί χρόνοι: (αυτοί που μιλούν για το χτες ): Παρατατικός, αόριστος και υπερσυντέλικος.

3.Μελλοντικοί χρόνοι: (αυτοί που μιλούν για το αύριο ): Στιγμιαίος μέλλοντας, εξακολουθητικός μέλλοντας και συντελεσμένος μέλλοντας.

Οι μορφές που παίρνει το ρήμα για να παρουσιάσουμε αυτό που σημαίνει λέγονται εγκλίσεις και είναι τρεις: Η οριστική, η υποτακτική και η προστακτική.

Φωνές ονομάζονται οι ομάδες μορφολογικών τύπων των ρημάτων και είναι δύο: η ενεργητική φωνή (κατάληξη σε -ω) και η παθητική φωνή (κατάληξη σε -μαι). 

Η οριστική έγκλιση έχει τους εξής οχτώ χρόνους:

Αναλυτικότερα: Ο ενεστώτας φανερώνει κάτι που γίνεται τώρα, συνέχεια ή με επανάληψη π.χ. Ο Σωτήρης παίζει πιάνο.

Ο παρατατικός φανερώνει κάτι που γινόταν στο παρελθόν συνέχεια ή με επανάληψη π.χ. Ο Κώστας έβαφε χθες τον τοίχο.

Ο αόριστος φανερώνει κάτι που έγινε στο παρελθόν σε μια στιγμή και τέλειωσε εκεί π.χ. Ο μανάβης πούλησε χθες όλα τα φρούτα του.

Ο εξακολουθητικός μέλλοντας φανερώνει κάτι που θα γίνεται στο μέλλον συνέχεια ή με επανάληψη π.χ. Η μητέρα θα σιδερώνει αύριο όλη μέρα.

Ο συνοπτικός ή στιγμιαίος μέλλοντας φανερώνει κάτι που θα γίνει στο μέλλον σε μια στιγμή π.χ. Ο Βασίλης θα φτιάξει το Σάββατο τη σκεπή. 

Ο παρακείμενος φανερώνει κάτι που έχει γίνει στο παρελθόν και έχει τελειώσει τώρα, την ώρα που μιλάμε π.χ. Ο πατέρας μου έχει φύγει εδώ και ώρα για τη δουλειά του.

Ο υπερσυντέλικος φανερώνει κάτι που ήταν τελειωμένο στο παρελθόν πριν γίνει κάτι άλλο π.χ. Εγώ είχα γράψει τις ασκήσεις μου, προτού έρθεις.

Ο συντελεσμένος μέλλοντας φανερώνει κάτι που θα είναι τελειωμένο στο μέλλον, αφού πρώτα γίνει κάτι άλλο π.χ. Όταν θα έρθεις αύριο, εγώ θα έχω καθαρίσει όλο το σπίτι.

Βάλε τα παρακάτω ρήματα σε όλους τους χρόνους του και στις δύο φωνές.

Ενεστώτας: βάφω, βάφομαι

Παρατατικός:_______________________________

Αόριστος:__________________________________

Εξακολουθητικός μέλλοντας:________________________________

Συνοπτικός μέλλοντας:____________________________________

Παρακείμενος:_________________________________

Υπερσυντέλικος:_______________________________

Συντελεσμένος μέλλοντας:___________________________________