Κυριακή 19 Μαΐου 2024

                                  

                                         Ερωτηματολόγιο για τη δωρεά οργάνων


1. Τι σημαίνουν τα αρχικά Ε.Ο.Μ;


 ________________________________________________________


2. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ δωρητή και δότη οργάνων; 


_________________________________________________________

_________________________________________________________


3. Υπάρχει όριο ηλικίας όσον αφορά τη δωρεά οργάνων;

 

_________________________________________________________


4. Μπορεί κάποιος να γίνει δότης οργάνων εν ζωή; 


_________________________________________________________


5. Τι κάνει ο δωρητής σώματος; 


_________________________________________________________


_________________________________________________________  


6. Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει θετική ή αρνητική θέση στο θέμα της δωρεάς οργάνων;

 

_________________________________________________________




7. Τι είναι το Εθνικό Μητρώο Δωρητών Οργάνων και Ιστών; 


_________________________________________________________


_________________________________________________________


Παρασκευή 17 Μαΐου 2024

                                  Πληροφορίες για σωστό βούρτσισμα των δοντιών


Οι κινήσεις με την οδοντόβουρτσα πρέπει να είναι μικρές, κυκλικές και όχι έντονες.

Η ηλεκτρική οδοντόβουρτσα θεωρείται πιο αποδοτική από τη μηχανική.  

Βουρτσίζουμε όλες τις επιφάνειες των δοντιών και ειδικά για την εσωτερική πλευρά, χρησιμοποιούμε την οδοντόβουρτσα κάθετα.

Όταν οι τρίχες της οδοντόβουρτσας λυγίσουν (ανοίξουν), τότε πρέπει οπωσδήποτε να αντικατασταθεί η οδοντόβουρτσα. Την αντικαθιστούμε το αργότερο μετά από 6 μήνες χρήσης.

Το στοματικό διάλυμα το χρησιμοποιούμε με φειδώ, ενώ προτιμούμε τη χρήση οδοντικού νήματος.

Δε χρησιμοποιούμε μαγειρική σόδα ή αλάτι για στοματικές πλύσεις.

Στην περίπτωση σπασμένου δοντιού, τοποθετούμε το κομμάτι μέσα σε ειδικό υγρό (ή γάλα), για να μπορέσει να συγκολληθεί μέσα σε διάστημα δύο ωρών.

Χρησιμοποιούμε κλεψύδρα δύο λεπτών για να βουρτσίζουμε επαρκώς τα δόντια μας.

Προτιμούμε τη χρήση μαλακής οδοντόβουρτσας.

Βουρτσίζουμε ημερησίως  τουλάχιστον 3 φορές  τα δόντια μας, μετά από κάθε γεύμα.

Μετά το φαγητό μας βουρτσίζουμε τα δόντια, αφού περάσουν είκοσι λεπτά.

Βουρτσίζουμε όλες τις επιφάνειες των δοντιών, καθώς και τη γλώσσα, τον ουρανίσκο και τα μάγουλα.

Κυκλοφορεί ηλεκτρική οδοντόβουρτσα που εκτοξεύει με πίεση νερό για τον καθαρισμό των δοντιών.

Δε χρησιμοποιούμε ξύλινη, αλλά πλαστική οδοντογλυφίδα για την απομάκρυνση των υπολειμμάτων των τροφών.

Ξεπλένουμε το στόμα μας, μόνο μία φορά μετά το βούρτσισμα των δοντιών, για να μην απομακρυνθεί τελείως το φθόριο που υπάρχει στην οδοντόκρεμα.

Η στοματική υγεία παίζει μεγάλο ρόλο στη γενικότερη ευεξία του ανθρώπινου σώματος.


Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2023

                                              Τα φαγητά των αρχαίων Ελλήνων


      Από την Οδύσσεια συλλέγουμε στοιχεία για τις γαστρονομικές προτιμήσεις των Eλλήνων της εποχής του 8 πΧ αι. Όσο και αν μας φανεί περίεργο οι Έλληνες της Ομηρικής Εποχής στήριζαν τη διατροφή τους κυρίως στο κρέας: ωμά εντόσθια, δαμάλια, κοπαδίσια αρνιά, κατσίκια, μοσχάρια κυρίως μηρούς, γίδες όλο πάχος, ενώ από τα βόδια προτιμούσαν τα παχιά ψημένα πάκια. Τα κρέατα τα έτρωγαν ψητά στη θράκα. Ψωμιά έφτιαχναν από σιτάρι και κριθάρι και μάλιστα συνήθιζαν να έχουν ποικιλία ψωμιών τα οποία ήταν σαν τις σημερινές πίτες. Καλλιεργούσαν επίσης βίκο, τριφύλλι και κάπαρη. Είχαν ανεπτυγμένη τυροκομία, έπιναν γάλα, έφτιαχναν τυρόγαλο και τυριά. Το κρασί ήταν απαραίτητο συνοδευτικό των γευμάτων.

     Στην Οδύσσεια γίνεται αναφορά για: ξανθό κρασί, κόκκινο νεχτάρι, μαύρο κρασί και μαύρο γλυκόπιοτο κρασί. Το κρασί τους το έπιναν νερωμένο και πριν το βάλουν στο στόμα έσταζαν μερικές σταγόνες στο δάπεδο προσφορά στους θεούς. Υπήρχε βέβαια και το ελαιόλαδο, αλλά τότε είχε κυρίως άλλη χρήση... άλειφαν με αυτό τα κορμιά τους μετά το μπάνιο! Δεν περιφρονούσαν φυσικά και τα φρούτα.

Γνωρίζουμε σήμερα ότι οι αρχαίοι μας πρόγονοι, ειδικότερα οι Μακεδόνες και οι Θεσσαλοί ...έτρωγαν καλά! 

     Οι Μυκηναίοι, από τον 15ο και 14ο αιώνα π.Χ., είχαν ως βασική τροφή τα δημητριακά και χρησιμοποιούσαν τις λέξεις "σίτος" και "κριθή". Επίσης, έτρωγαν πολλά σύκα, μέλι και τυριά. Οι αρχαίοι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που κατέγραψαν τρόπους παρασκευής φαγητών, από τον 5ο αιώνα π.Χ. Από τα κείμενα που έχουν διασωθεί ως τις μέρες μας, γνωρίζουμε ότι οι αρχαίοι μας δημιούργησαν το πρώτο γαστρονομικό αρχείο του κόσμου. Και, μάλιστα, είχαν ακόμα και γλυκόξινες γεύσεις, τις οποίες αγνοούσαμε μέχρι που μας ήρθαν από την ...Κίνα!

     Μπορεί οι αρχαίοι να μην ήξεραν το ρύζι, τη ζάχαρη, το καλαμπόκι, την πατάτα, την ντομάτα και το λεμόνι, αλλά χρησιμοποιούσαν μια μεγάλη ποικιλία από καρυκεύματα για το κυνήγι, πολλά κρεμμύδια, αγουρέλαιο αρωματισμένο με μέντα ή θυμάρι, έφτιαχναν γλυκίσματα από ψιλοκοσκινισμένο αλεύρι και μελωμένο κρασί!

Να μερικά μενού που μας έρχονται από εκείνα τα χρόνια:

Ορεκτικά:

Ρεβύθια με παντζάρια και σκόρδο

Μαύρες τσακιστές ελιές με τυρί

Σαλάτες:

Θαλασσαία

Σπανάκι, κρεμμύδι φρέσκο, κάππαρη, πλοκάμι χταποδιού με γαρίδες, μύδια και καλαμάρια

Κυκλωπαία

Ρόκα με κατσικίσιο ξυστό τυρί, ελαιόλαδο και ξύδι

Πρασσαία

Λάχανο, ρόκα, σέλινο, σπαράγγια, αυγά με κουκουνάρι, καρύδια, βολβούς, σταφίδες και ρόδια

Κύρια πιάτα:

Πανσέτα χοιρινού με γλυκόξινη σάλτσα από μέλι, θυμάρι, ξύδι & σκορδαλιά ρεβιθιών

Γεμιστές φέτες χοιρινού φιλέτου με δαμάσκηνα με σκούρο ζωμό, συνοδευόμενες με αγκινάρες και πουρέ αρακά.

Γαρίδες με ξύδι και μέλι συνοδευόμενες με κολοκύθια και κουνουπίδι.

Γλυκίσματα:

Ποικιλία ξηρών καρπών (δαμάσκηνα, ξερά σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, χουρμάδες, φιστίκια με μέλι αττικό-με ή χωρίς γιαούρτι).

Κόκκωρα - ξερά σύκα με καρύδια και μέλι.

Κομματάκια μήλου και ρόδια με γιαούρτι και μέλι.


Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2020

Ασκήσεις Γλώσσας Β΄ ΤΑΞΗ (πού, πώς, ή)

              

ΟΝΟΜΑ: __________________________________


1. Βάζω τόνο στο η, στο που και στο πως, όταν χρειάζεται:


α) Εκεί που κάθεσαι που να σε βρει;

β) Που μένει η κυρία που φοράει αυτό το κόκκινο φόρεμα;

γ) Η Έλλη η η Μαρία έσπασε το βάζο;

δ) Η κυρία η ο κύριος ζωγράφισε αυτόν τον πίνακα;

ε) Πως τον λένε; Μας είπε πως τον λένε Νίκο.

στ) Είπε πως του άρεσε το φαγητό. Εσένα πως σου φάνηκε;


2. Συμπλήρωσε τα σύμφωνα που λείπουν:


Λάμ_ _ος                        άν_ρωπος                             Πέ_ _τη

κάστ_ο                            ομ_ _έλα                              σ_ _αγάλι

_ _ράβο                          μ_ροστά                                ξύσ_ _α

Αν_ _έας                        σφυρίχ_ _α                           ηλεκ_ _ικό

άσπ_ο                             εκδ_ομή                                μπ_ούζα

δέντ_ο                            βούρ_ _α                              άν_ρας    


3. Κάνω χαϊδευτικά (π.χ. κουκλίτσα) και τα τοποθετώ στη σωστή τους θέση.


(αρνί, βρύση, Ελένη, κλωστή, κόρη, δάχτυλο, μέλισσα, ψάρι, ελιά, γιαγιά, φωνή, σκύλος, τραπέζι, κοιλιά, Βασιλική)


-άκι: ________________________________________________________


-ίτσα: _____________________________________________________


-ούλα: ________________________________________________________

                          


4. Γράψε πάλι το παρακάτω κείμενο και βάλε τελεία και κεφαλαίο όπου χρειάζεται:


ο γιάννης και η χρυσούλα θα γιορτάσουν τα χριστούγεννα στο χωριό του πατέρα τους είναι ένα μικρό χωριό στην πλαγιά του ολύμπου θα ξεκινήσουν το σάββατο το πρωί και θα φτάσουν εκεί το μεσημέρι θα περάσουν από τη λάρισα και από τη γέφυρα του πηνειού ποταμού


_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


5. Χώρισε τις λέξεις κάθε πρότασης σε συλλαβές (με παύλες).


α) Το σχολείο έχει πολλούς μαθητές.

______________________________________________________


β) Είμαι μαθητής του δημοτικού σχολείου.

______________________________________________________


γ) Κάθε πρωί πηγαίνω στο σχολείο.

______________________________________________________

δ) Το απόγευμα διαβάζω τα μαθήματά μου.

______________________________________________________


ε)   Έχω αγοράσει ακριβά παπούτσια.

______________________________________________________


Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2020

                  Ασκήσεις Γλώσσας Β΄ ΤΑΞΗ  17  (συλλαβισμός)


ΟΝΟΜΑ: ________________________________


                                                                  Οι συλλαβές


Οι λέξεις χωρίζονται σε συλλαβές. Κάθε συλλαβή πρέπει να έχει ένα φωνήεν (α, ε, ο, ω, ι, η, υ)  ή ένα δίψηφο φωνήεν (αι, ει, οι, ου, υι) ή έναν συνδυασμό (αυ, ευ).

Έχουμε λέξεις μονοσύλλαβες (π.χ. και), δισύλλαβες (π.χ. έλα), τρισύλλαβες (π.χ. πακέτο) και πολυσύλλαβες (π.χ. παράθυρο).  

  

                                                           Ασκήσεις


1. Να χωρίσεις τις παρακάτω λέξεις σε συλλαβές όπως στο παράδειγμα:

έλα      έ-λα                                             μολύβι   __________________

παίζω   ____________________        αυλή   ____________________

πίνακας   ___________________        σκύλος   __________________

παράθυρο   __________________       αλεπού   __________________


2. Βάλε τις συλλαβές στη σωστή σειρά και βρες τις λέξεις:


τέ – ρα – μη           ______________________

τέ – πα - ρας         ______________________

κια –πλα -κά          ______________________

λεί – σχο – ο          ______________________ 

σμα – τα –θί - κα    ______________________


3. Να γράψεις τις παρακάτω λέξεις εκεί που πρέπει: ( στις, δώρο, πέφτω, πια, συρτάρι, καρεκλάκι, κουρτίνα, αυλόπορτα)


Μονοσύλλαβες: ______________________________________________

Δισύλλαβες: ________________________________________________

Τρισύλλαβες: _______________________________________________

Πολυσύλλαβες: ______________________________________________

 



4. Γράψε τις παρακάτω λέξεις με αλφαβητική σειρά:


(κοπάδι, στέκομαι, ψάχνω, χορτάρι, Ιούνιος, διαμέρισμα, εμπρός, βράδυ, γειτονιά, Αύγουστος, ζωγραφιά, ήταν, φέρνω, όμορφος, Μάρτης)    Θυμάμαι το αλφάβητο: α, β, γ, δ, ε, ζ, η, θ, ι, κ, λ, μ, ν, ξ, ο, π, ρ, σ, τ, υ, φ, χ, ψ, ω


1. _________________________

2. _________________________

3. _________________________

4. _________________________

5. _________________________

6. _________________________

7. _________________________

8. _________________________

9. _________________________

10. _________________________

11. _________________________

12. _________________________

13. _________________________

14. _________________________

15. _________________________


5. Συμπλήρωσε με προσοχή τα γράμματα που λείπουν:


- Εγώ γράφ__ ένα γράμ__α. Εσύ, Πάνο, τι κάν_ _ς; Διαβάζ_ _ς ιστορίες;

- Ναι, διαβάζ__ ιστορίες και ζωγραφίζ__  _ικόνες.

- Μου αρέσουν ο_ ζωγραφιές σου. Θα σου διαβάσω ένα παραμύθι κι εσύ θα μου ζωγραφίσεις μια ζωγραφιά.

- Θέλ__ όμως να μου δώσ_ _ς το μολύβ__ τη γόμα και τ__ν ξύστρα σου.

- Να ζωγραφίσ_ _ς το δάσος. Εκεί ζουν _ι αρκούδες, _ _ αγριόγατες, _ _ χελώνες και _ _ σαύρες.


                                      

                                           


Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Φαράγγι Σαμαριάς

     Το Φαράγγι της Σαμαριάς είναι το μακρύτερο κι ίσως το επιβλητικότερο φαράγγι της Ευρώπης, και σίγουρα το πιο περπατημένο μονοπάτι της Ελλάδας.
     Το μήκος του φαραγγιού φτάνει τα 18 χλμ. και το πλάτος του κυμαίνεται από τα 150 μ. ως τα 3-4 μ. στο στενότερο σημείο του, τις διάσημες «Σιδερόπορτες». Στο παρελθόν αποτέλεσε πολύ συχνά καταφύγιο των ντόπιων για να γλιτώσουν από τις σφαγές των κατακτητών.
     Η κατάβαση ξεκινάει από τη θέση Ξυλόσκαλο του Ομαλού με υψόμετρο 1200 μ., συνήθως αρκετά νωρίς το πρωί καθότι η διάρκεια της διαδρομής είναι 4 με 8 ώρες, ανάλογα με τους ρυθμούς του κάθε επισκέπτη.
    Η διάσχιση του Φαραγγιού της Σαμαριάς, αποκαλύπτει ένα συνεχώς εναλλασσόμενο τοπίο, με πηγές, μικρές λιμνούλες, τις τεράστιες πέτρες που αποκαλύπτει η κοίτη του χειμάρρου, και πολλά δέντρα, πλατάνια, πεύκα, κυπαρίσσια.
     Το σκηνικό διανθίζεται από δέντρα που έχουν σκαρφαλώσει στους πιο απόκρημνους βράχους, πρίνους, μυρωδιές από βότανα και για τους τυχερούς επισκέπτες: ο κρητικός Αίγαγρος ή αλλιώς Κρι-Κρι, σε κάποια απότομη πλαγιά.
     Ο Δρυμός της Σαμαριάς περιλαμβάνει εκατοντάδες είδη χλωρίδας και πανίδας, ορισμένα εκ των οποίων είναι ενδημικά της Κρήτης.
     Από εκεί κι έπειτα το πέρασμα αρχίζει να στενεύει, ώσπου τέσσερα περίπου χιλιόμετρα αργότερα συναντάς τον οικισμό της Σαμαριάς που εκκενώθηκε το 1962, όταν καθιερώθηκε η Σαμαριά ως Εθνικός Δρυμός. Λίγο παρακάτω, στο Κάτω Χωριό αν περπατήσεις λίγο ανηφορικά θα συναντήσεις την εκκλησία της Οσίας Μαρίας, που χάρισε (με παραφθορά) το όνομά της στη Σα-μαριά.
     Έπειτα, κι αφού προσπεράσεις το εκκλησάκι του Χριστού, βρίσκεσαι στο πιο εντυπωσιακό  ίσως σημείο του Φαραγγιού, τις διάσημες Σιδερόπορτες ή Πόρτες. Είναι το πιο στενό σημείο του Φαραγγιού της Σαμαριάς, με τα κατακόρυφα τοιχώματα να ορθώνονται επιβλητικά πάνω από το κεφάλι σου.
     Ευτυχώς σύντομα θα αντικρίσεις το γαλάζιο Λιβυκό Πέλαγος στην παραλία της Αγίας Ρουμέλης όπου μπορείς να διανυκτερεύσεις ή να πάρεις το καραβάκι που θα σε πάει ως το Λουτρό, τη Χώρα Σφακίων, τη Σούγια ή την Παλαιόχωρα.



Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2019

Γραμματόσημο

        Το γραμματόσημο αποτελεί ένδειξη προπληρωμής αντιτίμου για ταχυδρομική μεταφορά. Συνήθως πρόκειται για μικρό παραλληλόγραμμο χαρτάκι συγκεκριμένης αξίας που επικολλάται πάνω σε ταχυδρομικό φάκελο.
Οι απεικονίσεις των γραμματοσήμων δεν περιορίζονται σε θεματολογία και εύρος χρωμάτων και σχημάτων. Τα θέματα αφορούν κυρίως την ιστορία, τη λαϊκή παράδοση, τη σύγχρονη ζωή, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό και την φύση της χώρας που εκδίδει τα γραμματόσημα.
        Χώρες όπου υπάρχει ο θεσμός της μοναρχίας απεικονίζουν συχνά στα γραμματόσημα για ευρεία χρήση την εικόνα του μονάρχη. Πέρα από το θέμα, στα γραμματόσημα αναγράφεται η χώρα που τα εκδίδει και η ονομαστική τους αξία. Πρόσφατα, έχει δοθεί η δυνατότητα έκδοσης προσωπικών γραμματοσήμων, με φωτογραφίες των ενδιαφερόμενων.
       Τα πρώτα γραμματόσημα κυκλοφόρησαν από το Ηνωμένο Βασίλειο το 1840 μετά από πρόταση του Ρόουλαντ Χιλ. Το γραμματόσημο αυτό ονομάζεται "πένι μπλακ" (penny black), καθώς απεικόνιζε προφίλ προτομής της βασίλισσας Βικτωρίας σε μαύρο φόντο και είχε ονομαστική αξία μία πένας, το αντίτιμο για την αποστολή γράμματος σε όλη την επικράτεια. Το "πένι μπλακ" δεν έφερε την ονομασία του κράτους έκδοσής του, αποκλειστικό προνόμιο που έχει διατηρήσει μέχρι και σήμερα το Ηνωμένο Βασίλειο.
       Τα πρώτα Ελληνικά γραμματόσημα κυκλοφόρησαν το 1861 στα Ελληνικά Ταχυδρομεία και απεικονίζουν την κεφαλή του Ερμή, του Ταχυδρόμου των Θεών. Σχεδιάστηκαν από τον Άλμπερτ Μπαρ και εκτυπώθηκαν στη Γαλλία.


Συλλογή

        Η συλλογή γραμματοσήμων, γνωστή και με το όνομα φιλοτελισμός, αποτελεί ένα από τα πιο διαδεδομένα χόμπυ παγκοσμίως. Το γεγονός ότι κάθε χώρα παράγει συνεχώς μια πληθώρα από διαφορετικά γραμματόσημα οδήγησε από την αρχή πολλούς ανθρώπους στην αναζήτηση και συγκέντρωση όσων περισσότερων μπορούσαν. Το μικρό τους μέγεθος κάνει εύκολη τη συλλογή και τοποθέτησή τους (συνήθως σε ειδικά άλμπουμ) και ενθαρρύνει την αλληλογραφία με ανθρώπους από διάφορα μέρη του πλανήτη.
       Πολλά σπάνια γραμματόσημα έχουν αποκτήσει μεγάλη φήμη και είναι αρκετά ακριβά, ενώ κάποιες μικρές χώρες παράγουν περισσότερα γραμματόσημα από όσα «χρειάζονται», απευθυνόμενες στους συλλέκτες και στο κέρδος που θα προέλθει από τη διάθεσή τους.


Αποτέλεσμα εικόνας για γραμματοσημο    Αποτέλεσμα εικόνας για γραμματοσημο    Αποτέλεσμα εικόνας για γραμματοσημο πενυ μπλακ

Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2019

Δυνάμεις του Άξονα και Συμμαχικές

                    Συμμαχικές δυνάμεις κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

      Οι Συμμαχικές δυνάμεις είναι η συνήθης ονομασία ενός από τους δύο μεγάλους συνασπισμούς του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Αποτελούνταν από τα κράτη που αντιστέκονταν στην επιθετικότητα του Άξονα, υπό την ηγεσία τριών μεγάλων δυνάμεων που αποκαλούνταν «Οι Τρεις Μεγάλοι»: Σοβιετική Ένωση, Μεγάλη Βρετανία, ΗΠΑ. Στις Συμμαχικές δυνάμεις, εντάχτηκε και η Ελλάδα μετά την έναρξη του πολέμου με την Ιταλία το 1940.
      Άλλες χώρες που συμμετείχαν στη Συμμαχία ήταν και οι εξής: Γαλλία, Κίνα, Γιουγκοσλαβία, Πολωνία, Βέλγιο, Ολλανδία, Καναδάς, Αυστραλία, Ινδία, Βραζιλία, Νέα Ζηλανδία, Νότια Αφρική, Δανία, Νορβηγία, Τσεχοσλοβακία, Φιλιππίνες και οι αποικίες διαφόρων κρατών.
      Κατά τη διάρκεια του πολέμου πολλές χώρες άλλαξαν στρατόπεδο, ενώ άλλες διχάστηκαν πολεμώντας διαφορετικούς αντιπάλους.

                   Δυνάμεις του Άξονα κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

    Άξονας είναι η ονομασία ενός από τους δύο μεγάλους συνασπισμούς του Β' Παγκοσμίου Πολέμου (ο άλλος είναι οι Σύμμαχοι). Αν και οι δυνάμεις που τον αποτελούσαν είχαν αναλάβει συντονισμένη πολεμική δράση από το 1939, η επίσημη συγκρότησή του έγινε στις 27 Σεπτεμβρίου 1940 με την «Τριμερή Συνθήκη του Βερολίνου» ανάμεσα στη Γερμανία, την Ιταλία και την Ιαπωνία.
      Πέρα από το στρατιωτικό του χαρακτήρα διέθετε και ιδεολογικό υπόβαθρο, αφού τα παραπάνω κράτη κυβερνιόνταν από ολοκληρωτικά και απροκάλυπτα ρατσιστικά καθεστώτα, τα οποία θεωρούσαν την παγκόσμια κυριαρχία επί «κατωτέρων λαών» ως ιστορικό τους πεπρωμένο.
       Κατά τη διάρκεια του πολέμου εντάχθηκαν στον Άξονα διάφορα κράτη, είτε στη βάση της ιδεολογικής συγγένειας και του συμφέροντος είτε διότι κατακτήθηκαν από τις δυνάμεις του.
       Οικειοθελώς προσχώρησαν η Ουγγαρία, η Κροατία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Η Ισπανία δε συμμετείχε, υποστήριξε όμως τη δημιουργία εθελοντικών σωμάτων που πολέμησαν στο πλευρό των Γερμανών. Η Φινλανδία επίσης δε συμμετείχε, αλλά βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση με τη Σοβιετική Ένωση και συνεργάσθηκε με τη γερμανική Βόρεια Στρατιά στο Ανατολικό Μέτωπο.
      Στο απόγειο της δύναμής του ο Άξονας ήλεγχε το μεγαλύτερο κομμάτι της Ευρώπης, ολόκληρη τη Δυτική Αφρική καθώς και εκτεταμένα εδάφη στην Ανατολική Ασία (κυρίως στην Κίνα και τη χερσόνησο της Ινδοκίνας). Παρ' όλα αυτά ο πόλεμος έληξε με την ολοκληρωτική ήττα του και την απώλεια όλων των κατακτημένων εδαφών.


Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2019

Παροιμίες και φράσεις παροιμιώδεις με ζώα


«Αλεπού που κοιμάται κότες δεν πιάνει»
Όποιος τεμπελιάζει δεν αποκτά υλικά αγαθά (ή δεν πετυχαίνει τους σκοπούς του).

«Άλλα τα μάτια του λαγού κι άλλα της κουκουβάγιας»
Λέγεται για περιπτώσεις που είναι διαφορετικές από άλλες, αν και μοιάζουν κάπως.

«Άλογο από τσαΐρι και γυναίκα απ’ το πανηγύρι, ποτέ μην πιθυμήσεις»
Γιατί, όπως το άλογο στο λιβάδι είναι καλοθρεμμένο και σε ξεγελά, έτσι και η γυναίκα στο πανηγύρι είναι στολισμένη και σε εξαπατά για την ομορφιά της.

«Άλλοι βγάζουν τον λαγό απ’ το ρουμάνι κι άλλοι τονε τρώγουνε»
Άλλοι κουράζονται, για να προετοιμάσουν ένα προϊόν ή για να τελειώσουν μια εργασία, κι άλλοι το απολαμβάνουν.

«Αν δε λαλήσουν τα όργανα, κι αν δε σφαχτεί ο τράγος, απίστευτο μου φαίνεται να ‘ναι δικός μου ο γάμος»
Για τους δύσπιστους και τους επιφυλακτικούς.

«Αν δεν πέσει ανάσκελα ο γάιδαρος, θεό δεν αντικρίζει»
Μερικούς μόνο οι κακοτυχίες τούς κάνουν να συλλογιστούν την ύπαρξη του Θεού.

«Άνθρωπο από σπίτι και σκύλο από μαντρί»
Πρέπει κανείς να διαλέγει για σύντροφό του άνθρωπο από καλή οικογένεια και σκύλο από μαντρί, γιατί η οικογένεια είναι το καλύτερο σχολείο κοινωνικής αγωγής, μέσα στο οποίο ο άνθρωπος καλλιεργείται και ολοκληρώνεται.

«Αντίς να βογκήσει το βόδι, βογκάει το αμάξι»
Λέγεται γι’ αυτούς που παραπονιούνται για παθήματα που έπαθαν άλλοι.

«Αν το κοράκι έχεις οδηγό, μόνο σε ψοφίμι θα σε πάει»
Ο κακός ηγέτης ή δάσκαλος σε οδηγεί στην καταστροφή.

«Άπιαστα πουλιά, χίλια στον παρά»
Οι υποσχέσεις είναι εύκολες και δε στοιχίζουν καθόλου, γι’ αυτό εύκολα τις δίνει κανείς στους άλλους.

«Από γίγαντα δανείσου κι από αλεπού αλαργίσου»
Καλύτερα να δανείζεσαι από σκληρούς παρά από πονηρούς.

«Από τον κόρακα «κρα» θ’ ακούσεις»
Από κακούς ανθρώπους μην περιμένεις καλά έργα.

«Απ’ του διαβόλου το μαντρί, μήτ’ ερίφι μήτε αρνί»
Από το διάβολο (ή από κακούς ανθρώπους) δεν πρέπει να ζητάμε καμιά εξυπηρέτηση ούτε να χρησιμοποιούμε κάτι δικό τους.

«Αρνί που βλέπει ο θεός, ο λύκος δεν το τρώει»
Όποιος άνθρωπος προστατεύεται από τον θεό, δεν πρέπει να φοβάται από κανέναν κίνδυνο.

«Βάζουν τον τρελό να βγάλει το φίδι απ’ την τρύπα»
Οι πονηροί βάζουν τον πιο επιπόλαιο και ανόητο σύντροφό τους για να επιτελέσει τις επικίνδυνες φάσεις μιας κοινής προσπάθειας.

«Βαρεί το σαμάρι ν’ ακούσει ο γάιδαρος»
Άλλος φταίει κι άλλον κατηγορεί, γιατί δε θέλει να του το πει κατευθείαν.

«Βόδι να μην αλώνιζε, κόρη να μην εγέννα και νιος να μην εθέριζε, ποτέ του δε θα ‘γέρνα»
Η δουλειά για τους άντρες και οι γέννες για τη γυναίκα είναι μια απ’ τις σοβαρές αιτίες φθοράς και γηρατειών.

«Γάτα που κοιμάται ποντικούς δεν πιάνει»
Όποιος τεμπελιάζει είναι φυσικό να μένει νηστικός.

«Γέρικο άλογο καινούργια περπατησιά δε βάνει»
Ο γέρος δεν αλλάζει εύκολα τρόπο ζωής, έστω κι αν πλουτίσει ή αλλάξει περιβάλλον.

«Για να μη φάει ο γάτος το ψωμί, τρώει ο ποντικός τα ρούχα»
Καμιά φορά με την τσιγκουνιά μας παθαίνουμε μεγαλύτερες ζημιές από το κέρδος που εξοικονομούμε.

«Για τον γαμπρό γεννά κι ο κόκορας, και για τον γιο μήτ’ η κότα»
Η συμπεριφορά των γονιών προς τον γαμπρό συνήθως είναι σκανδαλωδώς ευνοϊκότερη από αυτήν προς τον γιο τους. Έτσι κάνουν όλα τα χατίρια του γαμπρού αλλά σπάνια και του γιου τους. 

«Δε γνωρίζει το σκυλί τον αφέντη του»
Λέγεται για περιπτώσεις πού γίνεται μεγάλη σύγχυση και ανακατωσούρα.

«Δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα»
Συχνά δυο άνθρωποι μαλώνουν μεταξύ τους για ξένες υποθέσεις.

«Δυο λαγούς αν κυνηγάς, κι οι δυο θε να σου φύγουν»
Πρέπει κάθε φορά να βάζουμε ένα στόχο, γιατί οι πολλοί στόχοι συγχρόνως δεν είναι εύκολο να επιτευχθούν στο βαθμό που πρέπει.

«Εβάλανε την αλεπού τις κότες να φυλάει»
Οι ηγέτες ή οι φύλακες, και γενικά αυτοί που έχουν κάποιο υπεύθυνο πόστο, πρέπει να επιλέγονται με προσοχή ώστε να είναι ακέραιοι άνθρωποι και να μην κάνουν κατάχρηση της εξουσίας τους για δικό τους όφελος.

«Έβαλαν το λύκο να φυλάει τα πρόβατα»
Σημαίνει ό,τι και η προηγούμενη.

«Είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα»
Πριν κατηγορήσει κανείς κάποιον, πρέπει πρώτα να αναλογιστεί μήπως έχει κι αυτός το ίδιο ή παραπλήσιο ελάττωμα.

«Έκανες τον λύκο φίλο, βάστα και κομμάτι ξύλο»
Πρέπει να παίρνουμε κάποιες προφυλάξεις στις σχέσεις μας με τους κακούς (ψεύτες, απατεώνες κλπ.) ώστε να μπορέσουμε να τους αντιμετωπίσουμε σε ώρα ανάγκης.

«Εκεί που μας χρωστούσανε μας πήραν και το βόδι»
Όταν μπλέξεις με καπάτσους και αδίστακτους ανθρώπους, όχι μόνο δε βρίσκεις το δίκιο σου αλλά βγαίνεις και ζημιωμένος.

«Ένας κούκος (ή χελιδόνι) δε φέρνει την άνοιξη»
- Ένας μόνο ήρωας ή ηγέτης δε φέρνει τη νίκη ή την επιτυχία.
- Από μια μόνο ένδειξη μη βιαζόμαστε να βγάλουμε συμπέρασμα.
- Ένας μόνο τολμηρός δεν αρκεί για να σώσει την κατάσταση.


«Γάιδαρος - γαϊδάρα»
Είναι μια έκφραση που μεταχειριζόμαστε, όταν θέλουμε να θίξουμε κάποιον για την κακή διαγωγή του ή για τους χοντρούς του τρόπους. 

«Γλίτωσε από του λύκου το στόμα»
Οι προπάτορές μας, στηριζόμενοι στον ύμνο του Δαυίδ, έλεγαν: «σώσον εκ στόματος λέοντος», δηλαδή «σώσε τον από το στόμα του λιονταριού», κάθε φορά που θα πέθαινε ένα παιδί μιας οικογένειας, για ν’ αποφύγουν το κακό, μετά τη γέννα. Στη Λέσβο ακριβώς την τρίτη μετά από αυτή την ημέρα πέρναγαν το παιδί, που μόλις είχε γεννηθεί, από του λύκου το στόμα. Ήταν αυτό ένας ξύλινος γύρος, πάνω στον οποίο είχαν κολλήσει δέρμα λύκου.
Αυτό το έθιμο το βλέπουμε και παλιότερα και ένας Νομοκανόνας του ΙΖ΄ αιώνα κάνει λόγο για εκείνους: «οι οποίοι περούσι τα παιδία των από το στόμα του λύκου, τάχα δια να ζήσουν». Γι’ αυτό, για κάποιον που διαφεύγει τον κίνδυνο, λέμε σύμφωνα με την αρχαία παροιμία: «εκ λύκου στόματος», ότι «γλίτωσε από του λύκου το στόμα». 

«Γουρούνι»
Η έκφραση «γουρούνι», προέρχεται από τον βρόμικο τρόπο ζωής του γουρουνιού (χοίρος) σε βούρκους, ακαθαρσίες, νεκροταφεία κλπ. Λέγεται για άνθρωπο αναίσθητο και βρομιάρη. 


«Δουλεύει σαν το σκυλί»
Είναι μια έκφραση, που δεν έχει συγκεκριμένη εξήγηση. Λέγεται για τον φιλόπονο άνθρωπο, παρότι το σκυλί δε διακρίνεται για την εργατικότητά του. Φαίνεται όμως, πως αρχικά αυτός που είπε τη φράση είχε υπόψη του τα τσοπανόσκυλα και τα κυνηγετικά, γιατί αυτά όλη την ημέρα φρουρούν το μαντρί από τους λύκους ή κυνηγάνε, τρέχοντας απ’ εδώ κι από εκεί.

«Δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχερώνα»
Κατά μία εκδοχή, που φαίνεται πως είναι και η επικρατέστερη, τη φράση αυτή την είπε ο Γέρος του Μοριά, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, όταν βρισκόταν στη Ζάκυνθο (πριν αρχίσει η επανάσταση). Τότε άκουσε πως ο Ναπολέων Βοναπάρτης – αυτοκράτορας της Γαλλίας – μάλωνε με τον τσάρο της Ρωσίας, για το ποιος από τους δυο θα έπαιρνε την Πολωνία.
- Τι είναι αυτή η Πολωνία; ρώτησε ο Κολοκοτρώνης.
Του εξήγησαν τότε πως ήταν ένα κράτος, μια χώρα, που δεν ήταν ούτε γαλλική ούτε ρωσική και πως τσακωνόντουσαν οι δυο Μεγάλοι ποιος θα την πάρει.
- Δυο ψυχικοί (γάιδαροι) μαλώνουνε σε ξένο αχυρώνα, είπε.
Αλλά κι αν ο πρώτος δεν είναι ο Κολοκοτρώνης, αυτός, τουλάχιστον, μας την έκανε γνωστή.

«Έβαλε τον λύκο να φυλάξει τα πρόβατα»
Όταν θέλουμε να υποδείξουμε πως δεν τοποθετήθηκε το κατάλληλο πρόσωπο, για να φυλάξει κάτι, μεταχειριζόμαστε τη φράση: «έβαλε ή έβαλαν το λύκο να φυλάξει τα πρόβατα».
Η έκφραση έχει και αυτή την προέλευσή της από τους μύθους του Αισώπου: Κάποτε ένας βοσκός αντιλήφθηκε πως κάθε μέρα ένας λύκος ερχόταν πίσω από τα πρόβατά του. Στην αρχή φοβήθηκε πολύ και φυλαγόταν. Σιγά – σιγά όμως πήρε θάρρος, γιατί είδε πως ο λύκος μάλλον τα φύλαγε τα πρόβατα, μια και ποτέ του δεν πείραξε κανένα. Τότε παραπήρε θάρρος και μια μέρα αποφάσισε να βάλει τον λύκο να του φυλάξει τα πρόβατα κι αυτός να κατέβαινε στην πόλη, για να ψωνίσει. Έτσι κι έγινε. Αυτό , όμως, περίμενε και ο λύκος και σαν είδε τον τσοπάνη να απομακρύνεται, έπεσε απάνω στο κοπάδι και το αποδεκάτισε. Όταν γύρισε πίσω ο βοσκός και είδε τη συμφορά που του έκανε ο λύκος, κούνησε με λύπη το κεφάλι του λέγοντας: «ποιος μου είπε να εμπιστευτώ τα πρόβατά μου σε έναν λύκο;».

«Είσαι μπούφος» - « Κουτός σαν τον μπούφο»
Είναι διαδεδομένη η γνώμη πως το πουλί μπούφος (ο Βύας, είδος κουκουβάγιας) είναι κουτός. Κι έτσι φτάσαμε στην κοινή έκφραση: «είσαι κουτός σαν τον μπούφο». Παρόλα αυτά ο μπούφος είναι αρκετά έξυπνος. Κατορθώνει πολύ εύκολα να εξασφαλίζει την τροφή του και να αποφεύγει τους διώκτες του. Η εντύπωση που σχηματίστηκε ότι είναι κουτός, ξεκινά από το ότι το πουλί αυτό είναι «νυχτόβιο», την ημέρα δε τα μάτια του δεν το βοηθάνε να βλέπει και μένουν σχεδόν απλανή. Αυτή την εντύπωση την ενισχύει το γεγονός ότι ο μπούφος αφήνει μια στριγκιά, σχεδόν υστερική, φωνή τη νύχτα.

«Εκόστισε ο κούκος αηδόνι»
Την περίοδο μετά το 1821 διατέθηκαν μεγάλα ποσά, για ν’ αποκτήσουμε και εμείς ένα ατμοκίνητο καράβι, αν και η πρόταση αυτή δεν ήταν των δικών μας, αλλά του Κόχραν.
Κάποια μέρα, λοιπόν, έφτασε το αναμενόμενο ατμοκίνητο καράβι, για να το θαυμάσουν, όλοι όσοι κατέβηκαν στη θάλασσα, για να το υποδεχτούν και να το καμαρώσουν. Μαζί με το ανώνυμο πλήθος, βρισκόταν και ο γνωστός λαϊκός τροβαδούρος της εποχής, ο ποιητής Σπυριδιώνης, που καθώς είδε το καράβι και αναλογίστηκε πόσα λεφτά ξοδεύτηκαν γι’ αυτό, είπε στον παραστεκούμενο Γεννάδιο:
- Λογιότατέ μου, τούτο το ατιμοκίνητο (έκανε λογοπαίγνιο με το ατμοκίνητο), μας εκόστισε αηδόνι και εβγήκε κούκος!

Τετάρτη 29 Μαΐου 2019

Βυζαντινοί Νερόμυλοι Πολίχνης

     Στο Μυλοτόπι της Πολίχνης, που βρίσκεται στον συνοικισμό Μετεώρων, σώζονται πέντε Βυζαντινοί και Μεταβυζαντινοί νερόμυλοι και ένας (1) ληνός (πατητήρι) που αποτελούν «κομμάτι» ενός υδρομυλικού συστήματος. Το ανάγλυφο παρουσιάζει ήπιες κλίσεις. Οι βοτανολόγοι του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου κατέγραψαν διάφορα φυτά στη ρεματιά γύρω από τους νερόμυλους.
     Το ρέμα, δεν φιλοξενεί απλά έναν αριθμό φυτών που μας δίνουν μόνο αισθητική ευχαρίστηση, αλλά αποτελεί επιπλέον μοναδικό καταφύγιο για σπάνια είδη.
    Ήδη, έχουν φτιαχτεί διάφοροι χώροι και μονοπάτια, έχουν διαμορφωθεί χώροι εισόδου και χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων, ενώ διαμορφώθηκε ένα υπαίθριο θέατρο 500 θέσεων. Οι νερόμυλοι αποτελούν την πιο κοινή μηχανή του Βυζαντίου και η οικονομική τους σημασία ήταν τεράστια. Το υδρομυλικό σύστημα αναπτύχθηκε κατά μήκος του ρέματος, το οποίο πήγαζε από το βουνό Χορτιάτης και κατέληγε στον Θερμαϊκό Κόλπο.
    Με απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου κηρύχθηκαν Μνημεία Βυζαντινών χρόνων και το ρέμα χαρακτηρίζεται στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο ως Αρχαιολογικό Πάρκο.
     Ο χώρος των νερόμυλων Πολίχνης έχει συνολικό μήκος 1000 μέτρων καταλαμβάνοντας έκταση 230 στρεμμάτων εκ των οποίων τα 185 ιδιοκτησίας του Δημοσίου και κυρίως του Δήμου Παύλου Μελά.
    Στο παρελθόν η περιοχή ήταν τόπος εκδρομών και αναψυχής για τους Θεσσαλονικείς, λόγω της παραδείσιας ομορφιάς της (νερό, δένδρα, πανίδα και χλωρίδα στην καλύτερη μορφή τους). Δεν είναι τυχαία άλλωστε η ονομασία του όμορου Ρετζικίου ”Ρετζίκι = Ουρεντζίκ = παραδεισένιος τόπος”.