Χρήσιμοι κανόνες Γραμματικής (7)

Τα επίθετα που τελειώνουν σε -ιμος, -ινος και -ικος γράφονται με γιώτα (ι): Εξαιρούνται: α) Από τα επίθετα σε -ιμος, τα εξής: άσχημος, διάσημος, άσημος, επίσημος, έτοιμος, εύθυμος, λιπόθυμος, πρόθυμος, ομώνυμος, ετερώνυμος, ανώνυμος, περίφημος, έρημος.  β) Από τα επίθετα σε -ινος, τα εξής: ανεύθυνος, φωτεινός, σκοτεινός, ελεεινός, υγιεινός, μελαχροινός, ορεινός, ταπεινός, φτηνός. γ) Από τα επίθετα σε -ικός, τα ακόλουθα: δανεικός, θηλυκός, γλυκός.

Τα επίθετα που τελειώνουν σε -λέος γράφονται με -ε π.χ. θαρραλέος. Εξαιρούνται: κεφαλαίος, επιπόλαιος, παλαιός.

Τα επίθετα που τελειώνουν σε -τέος γράφονται με -ε π.χ. προσθετέος. Εξαιρείται το επίθετο τελευταίος.

Τα επίθετα που τελειώνουν σε -είος γράφονται με -ει π.χ. ανδρείος. Εξαιρούνται τα επίθετα κρύος και γελοίος.

Το επίθετο πολύς, πολλή, πολύ γράφεται με δύο -λλ στον πληθυντικό αριθμό και στα τρία γένη και σ΄όλες τις πτώσεις. Όταν είναι μπροστά από επίθετο είναι πάντα επίρρημα και γράφεται πολύ π.χ. πολύ δυνατή βροχή. 

Οι άκλιτες λέξεις που συνδέουν λέξεις ή προτάσεις λέγονται σύνδεσμοι π.χ. τα άσπρα και κόκκινα λουλούδια.

Οι άκλιτες λέξεις που συνοδεύουν (προσδιορίζουν) κυρίως τα ρήματα και φανερώνουν τόπο, χρόνο, τρόπο, ποσό κ.ά. λέγονται επιρρήματα.

Το αόριστο άρθρο φανερώνει κάτι που είναι άγνωστο και δεν ορίζεται π.χ. ένας λύκος.

Το οριστικό άρθρο φανερώνει κάτι γνωστό και ορισμένο π.χ. ο λύκος.

Τα αρσενικά ουσιαστικά που τελειώνουν σε-ώτης γράφονται με -ω π.χ. στρατιώτης. Εξαιρούνται τα: αγρότης, δημότης, δεσπότης, προδότης, τοξότης, ιππότης, εξωμότης, συνωμότης.

Κρυπτόλεξο για τη διαφορετικότητα

Εκδρομή στον Βόλο

    Το περασμένο Σαββατοκύριακο πήγα εκδρομή με τους γονείς μου στον πανέμορφο Βόλο. Κάναμε βόλτα στη μεγάλη παραλία της πόλης, επισκεφτήκαμε το Αρχαιολογικό Μουσείο και την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου.
    Η στιγμή όμως, που με ενθουσίασε, ήταν όταν πήραμε το τρενάκι, τον θρυλικό Μουντζούρη και πήγαμε από τον Βόλο στο Πήλιο.
    Το Πήλιο είναι ένα βουνό, όπου η ιστορία συναντάει τον μύθο. Από εκεί ξεκίνησε το πλοίο Αργώ με τον Ιάσονα και τους Αργοναύτες.
    Εκεί, επίσης, έζησε ο Κένταυρος Χείρωνας, ο δάσκαλος του μυθικού Αχιλλέα και του Ηρακλή.

• Ποια ήταν η στιγμή, που ενθουσίασε το παιδί που μιλά στο κείμενο;

______________________________________________________
______________________________________________________

• Σε πόσες παραγράφους είναι χωρισμένο το κείμενο; Γράψε, χωρίς λεπτομέρειες, για ποιο πράγμα μιλάει η κάθε παράγραφος.

______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________

• Γράψε με λίγα λόγια την περίληψη του κειμένου.

______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________

Το Μαντείο των Δελφών

    Το Μαντείο των Δελφών, αφιερωμένο στον θεό Απόλλωνα, υπήρξε το πιο γνωστό μαντείο της Αρχαίας Ελλάδας και βρίσκεται στην περιοχή των Δελφών, στον νομό Φωκίδας, κοντά στην Άμφισσα. Θεωρείται ο ομφαλός της γης, γιατί σύμφωνα με την παράδοση, όταν ο Δίας άφησε ελεύθερους δύο αετούς, έναν προς την Ανατολή και έναν προς τη Δύση, αυτοί συναντήθηκαν στους Δελφούς.
     Η ιέρεια, η Πυθία, η οποία επικοινωνούσε με τον θεό, έδινε τους χρησμούς της (προβλέψεις για το μέλλον), στους επισκέπτες, οι οποίοι έπρεπε πρώτα να καθαριστούν με νερό από την Κασταλία πηγή, πληρώνοντας φόρο (πελανόν) και προσφέροντας ένα ζώο ως θυσία στον ναό του Απόλλωνα. Στη συνέχεια, η Πυθία άκουγε την ερώτηση από τους ιερείς του Μαντείου, οι οποίοι κατέγραφαν και εξηγούσαν τους χρησμούς της, οι οποίοι πολλές φορές δεν ήταν ξεκάθαροι, αλλά διφορούμενοι. Οι χρησμοί μάλιστα δίνονταν με κάποια σειρά, ανάλογα με το ποιος τους ζητούσε.
     Σύμφωνα με τη μυθολογία, φύλακας του Μαντείου ήταν ο δράκος Πύθωνας, τον οποίο είχε σκοτώσει ο Απόλλων.